Rus edebiyatının bir başkaTolstoy’u: Aleksey Tolstoy ve okunması gereken 5 kitabı

Aleksandra Guzeva 

Kaynak: https://www.gw2ru.com/

  

Pinokyo'nun Rus versiyonu olan Buratino'nun yaratıcısı Aleksey Tolstoy, Lev Tolstoy'un uzaktan akrabasıydı. Etkili bir küresel düşünür olmasa da, okul müfredatına da dahil edilen ilginç bir miras bıraktı. Bu yıl doğumunun 135. yıldönümü, bu vesileyle en ünlü eserlerine yakından bakalım.

1. Calvary'ye Giden Yol (1921-41) 

Bu üçleme özellikle güncel çünkü geçen yıl Bolşevik Devrimi'nin 100. yıl dönümüydü ve darbeye yol açan olaylar ve devrimin kendisi ve sonrasında olanlar hakkında birçok yeni kitap ve film vardı. Devrimi daha iyi anlamak için okumanız gereken en ünlü Rus kitaplarından zaten bahsettik, ancak işte Rusya'da birkaç kez gösterilen bir başka değerli kitap.

Üç cilt – Kızkardeşler , Yıl 1918 ve Kasvetli Bir Sabah – yazarın kendisinin de dediği gibi “anıtsal gerçekçilik” tarzında yazılmıştır. Kitap, 1914'te St. Petersburg'un kaosu ve yıkımı ortasında başlar ve İç Savaş'ta Kızılların Beyazlara karşı ezici zaferiyle sona erer. Roman, bu kargaşa sırasında Rus aydınlarının kaderini tasvir eder ve Tolstoy, her klasik romanda olduğu gibi gerçek aşkı tasvir eder.

İlk kitap 1920'lerin başında yazılmış ve sakin ve tarafsız bir anlatıyken, 1941'de tamamlanan son kitabı apaçık propaganda ve gösterişle damgalanmıştır. Aslında, yazar bu üçleme için Stalin Ödülü'ne layık görülmüştür.

2. Kont Cagliostro (1921)

Efsanevi Sovyet filmi kitaptan daha popüler olmasaydı, bu hikayeyi Tolstoy'un mutlaka okunması gerekenler listesine eklemezdik. Tolstoy, belgesel kaynakları kullanarak Kont Cagliostro'nun Rusya'daki maceralarının kendi versiyonunu yarattı. Sahte sihirbaz, küçük bir taşra kasabasında kargaşa yarattı ve sahtekarlığı keşfedildiğinde kaçmak zorunda kaldı.

Konu Woody Allen'ın ele alabileceği bir şey ve roman ilk olarak Moonlight rutubeti olarak adlandırıldı . Allen'ın Magic in the Moonlight'ını hatırlıyor musunuz ?

Bu konunun seçimi tuhaf görünse de, önemli bir geçmişi var. 19. yüzyılın sonunda, batıl inançlı Rus soyluları her türlü büyü ritüeli, okültizm ve mistik şifacılarla ilgileniyordu. Bu ilgi büyük ölçüde II. Nikolay'ın karısı İmparatoriçe Aleksandra'nın sarayından kaynaklanıyordu. O, mistik olan her şeyin önde gelen hayranıydı ve Maître Philippe ve Grigory Rasputin gibi sözde mucize işçilerini saraya davet etti.

3. Aelita (1923) veya Garin Ölüm Işını (1927) 

Tolstoy'un tür yelpazesi bilimkurguyu da içeriyordu ve aslında o, bu türün öncülerinden biriydi. Mars'a seyahat eden dünyalıları konu alan Aelita (diğer adıyla The Decline of Mars ) adlı roman ilk olarak yetişkinler için yazılmıştı. Ancak daha sonra Tolstoy bunu gençler için bir hikayeye dönüştürdü. Hikaye, gezegenler arası bir hava gemisi yaratan ve eski bir Kızıl Ordu askeriyle birlikte Kızıl Gezegen'e doğru yola çıkan Mstislav Los adlı bir mühendis hakkındadır. Mars'ta Dünya'dakiyle aynı politik ve toplumsal sorunları görürler - bir diktatör halkı ezmektedir, ancak cesur bir proleter devrimci bir gruba liderlik etmektedir. 

Teknik konuları doğru bir şekilde tasvir etmek için Tolstoy, Konstantin Tsiolkovsky'nin uzay araştırmalarını okudu ve diğer bilimkurgu kitabı Garin Ölüm Işını (diğer adıyla Mühendis Garin'in Hiperboloidi ) için yazar, bilim insanı Pyotr Lazarev'den moleküler fizik konusunda tavsiye istedi. Mühendis Garin, lazer benzeri bir cihaz olan Hiperboloid'i yarattı ve onun yardımıyla Pasifik Okyanusu'ndaki bir adayı yok etti ve Dünya'nın en derin bağırsaklarında altın madenciliği başlattı. Cesaretli Sovyet devrimcileri kurtarmaya gelene kadar bir diktatör oldu.

4. Birinci Petro (1930-34)

Rusya'nın ilk imparatoru Büyük Petro'nun gençlik yıllarını anlatan bu kalın kitap, yaz aylarında okunması zorunlu bir kitap olması nedeniyle Rus çocuklarını korkutuyordu.

Tarihsel bir roman olmasına rağmen, bu kitap açıkça döneminin bir çocuğudur çünkü onu propagandaya teşvik eder. Tarihçiler, kitabın Stalin'in doğrudan emriyle, kişilik kültünü destekleme çabalarının bir parçası olarak yazıldığını söylüyor. Tıpkı Eisenstein'ın Korkunç İvan filminde olduğu gibi, bu kitap da açıkça Sovyet liderine atıfta bulunur. Bu durumda, Tolstoy Stalin ile Büyük Petro arasında paralellikler kurar. Sosyalist Gerçekçi sanatın temel amacı, gelecekteki sosyalist 'cennet'in inşası sırasında öldürülen çok sayıda insanı haklı çıkarmaktı.

Ancak bu kitap, bazı tarihsel doğruluklara sahip ve farklı yerlerdeki sahneleri tasvir etmek için birçok ayrıntı kullanıyor - kiliseler, küçük ahşap evler ve saraylar. En önemlisi, okumak ilginç!

5. Altın Anahtar veya Buratino'nun Maceraları (1936)

Aleksey Tolstoy çocuklar için birçok kısa hikaye ve masal yazmıştır, ancak tahta çocuk Buratino muhtemelen onun en ünlü yaratımlarından biridir. Bunu daha önce duyduğunuzu mu düşünüyorsunuz? Kesinlikle! Buratino, Carlo Collodi'nin The Adventures of Pinocchio adlı eserinden esinlenmiştir .

Tolstoy, bu İtalyan masalının Rusça çevirisini düzenlerken, kitaba daha Rus bir his vermek ve Sovyet çocukları için daha kolay ve anlaşılır hale getirmek için önemli değişiklikler yaptı. Örneğin, babanın orijinal adı Geppetto, Papa Carlo olarak değiştirildi.

Tolstoy, Collodi'nin hikayesinin yeni Sovyet ulusu için yeterince 'ilerici' olmaması nedeniyle kendi versiyonunu yazmaya karar verdi. Tolstoy'un kitabında bazı farklı olay örgüsü ve karakterler var ve Buratino yalan söylediğinde burnu uzamıyor. Aslında, çok fazla yalan söylemiyor çünkü bu Sovyet çocukları için iyi bir örnek olmazdı.

Kitap animasyon film olarak da gösterildi ve Sovyet çocukları arasında en sevilen masallardan biri oldu.