'valenki': Rusların yün botları

Alexandra Guzeva

Kaynak: https://www.gw2ru.com/

 

Rusya'da 'valenki'ler balalayka, matruşka bebeği veya semaver kadar halk nesnesidir.

Bu kışlık yün çizmeler birçok nesil için vazgeçilmezdi ve onlarca yıl hizmet verebilirdi.

Aşağıda, temel özelliklerini vurguluyoruz.

1. Adı 'valyat' ('keçeleme') kelimesinden geliyor.

'Valenki' keçe yünden yapılmış botlardır. Aslında, isimleri Rusça 'валять' ('valyat') kelimesinden gelir ve tam anlamıyla 'keçeleme' anlamına gelir. Rusya'da 'valenki'ler çoğunlukla koyun yününden üretilirdi, ancak teorik olarak herhangi bir yün kullanılabilir. Örneğin Orta Asya'da genellikle deve yününe başvururlar.

Keçeleme işlemi oldukça karmaşık ve uzundur. Öncelikle yünü temizlemeniz, taramanız, sabunlu suyla durulamanız ve tutam tutam ayırmanız gerekir. Daha sonra bu kabarık gevşek kütle uzun süre sarılır ve kelimenin tam anlamıyla keçeleştirilir. 

Periyodik olarak yün ıslatılıp tekrar keçeleştirilmeli ve sonra kurutulmalıdır. 'Valenki'lerin dikişleri yoktur, çünkü keçe bitmiş botun üzerine tamamen "rulolanır".

2. Teknoloji Altın Orda'dan geldi

Rusya, 'valenki'nin ortaya çıkışını Moğollara borçludur. Bu arada, Rus topraklarına getirdikleri tek şey bu değil. Diğer yenilikler hakkında daha fazla bilgi edinmek için buraya tıklayın . 

Moğol-Tatarlar kendileri 'valenki' giymezlerdi. Ancak, bu Türk göçebeleri yünden keçe yapmayı biliyorlardı. Benzer yün çorapları vardı ve ayrıca bu teknolojiyi yurtların inşasında ve halıların üretiminde aktif olarak kullandılar.

3. İlk başlarda 'valenki' sadece zengin kişiler tarafından giyiliyordu

Başlangıçta, sadece zengin insanlar 'valenki' satın alabiliyordu. Birincisi, 4 ila 7 kg arasında çok fazla yün gerektiriyordu ve ikincisi, elle üretim süreci çok zaman alıyordu ve sadece sınırlı sayıda zanaatkar gizli sanata sahipti. 

'Valenki', ancak 19. yüzyılın başlarında endüstriyel üretiminin artmasıyla yaygın bir şekilde kullanılmaya ve bulunmaya başlandı. Ayrıca, 'valenki'nin popülaritesi Rusya'da koyun yetiştiriciliğinin büyümesi ve özel bir cins olan Romanov koyununun yetiştirilmesiyle ilişkilidir. Kaba yünü keçeleme için idealdir.

4. Sadece kuru havalar için uygundur

'Valenki' botlar çok sıcaktır, ancak çok pratik değildir. Tabanı ıslanır ve çabuk yıpranır. Bu nedenle, yalnızca buzlu, kuru kışlarda giyilebilir. 

Ama, hiç kimse sadece 'valenki' giymedi. Tabanlar her zaman deri ile kaplanmış veya astarlanmıştı. Ve, 19. yüzyılın sonlarında Rusya'da kauçuğun yaygın kullanımıyla, kauçuk tabanlar yapmaya başladılar veya galoş gibi çıkarılabilir kauçuk üstlü botlar giymeye başladılar. 

'Valenki, valenki' adlı en ünlü Rus halk şarkılarından birinde, sanatçı 'valenki'lerinin dikilmemiş ve eski olduğundan yakınır. Kız, sevgilisine hediye almaması, bunun yerine 'valenki'lerini dikmesi için yalvarır. Çok daha pratik, katılıyoruz! Şarkıyı dinleyin ve İngilizce çevirisini burada inceleyin .

5. 'Valenki'ler yeniden moda oldu

'Valenki'ler, Sovyet döneminde askeri kış üniformalarının yanı sıra polis üniformalarının da bir parçasıydı. Özellikle köylerdeki birçok aile, genellikle onlarca yıl hizmet veren 'valenki'lere her zaman sahipti. 

Ve döngüsel moda tekrar dikkatini bu pratik kış ayakkabılarına çevirdi. 21. yüzyılın başlarında, 'valenki' popüler bir hediyelik eşya haline geldi ve insanlar onları tekrar giymeye başladı. Ancak şimdi, artık kaba gri keçe çizmeler değiller. Artık güzel beyaz veya diğer renklerde geliyorlar ve Rus tarzı nakış ve boncuklarla elle süsleniyorlar. 

Modern Rus tasarımcılar da 'valenki' ile çok çalışıyorlar. Ve eğer kauçuk tabanlı sıradan 'valenki'ler bugün 2.000 rubleden (yaklaşık 20 $) daha ucuza satın alınabiliyorsa, tasarımcı olanlar çok daha pahalı olabilir. 

Üstelik dünyaca ünlü moda evleri bile Rus 'valenki'sine kendi yorumlarını katıyor; aralarında Gianfranco Ferre de var.