Rusya'nın 100 yıllık muhasebesi

Kaynak: turkrus.com 

Rusya 100 yılda ne kadar gelişti? Çarlık zamanından bu yana, halkın reel yaşamında ne gibi değişiklikler oldu? Komsomolskaya Pravda gazetesi, çarlık dönemindeki ve bugünün Rusyası'nın bazı sosyal verilerini karşılaştırdı. “Çarlık Rusyası'nda bile, bazı göstergelerin bugünden daha iyi olduğu” sonucuna varıldı. 

Gazetenin yaptığı derleme özetle şöyle:

“Bugün ortalama bir Rusya vatandaşının ve zamanında atalarımızın cüzdanında ne kadar para kaldığını hesapladık. Bunun için maaşlar ve reel gelirleri karşılaştırdık.

Çar zamanında yoksulluk sınırı belirlemiyorlardı. Şansımıza, 1914 yılında Kiev'de vatandaşların reel gelirlerine dair geniş çaplı bir araştırma yapılmıştı. Ayda 36,34 rublenin altında parayla yaşamanın olanaksız olduğu sonucu çıkmıştı. Yani o zamanın yoksulluk sınırı buydu. Bugünkü Rusya için de resmi yoksulluk sınırı olan 6 bin 400 rubleyi hesaba almadık. Çünkü bu parayla yaşamak zor. Toplum Konseyi'nin hesaplamalarına göre, bugün Rusya'da kişi başı reel aylık harcama 12 bin 500 ruble. Biz de bu rakamdan yola çıkacağız. 

O zamanki veriler, Rusya'da neden devrim olduğunu gösteriyor. Araştırmaya göre, halkın gelirlerinin yarısına yakını (yüzde 47) gıda harcamalarına gidiyordu. Barınmanın gelirlerdeki payı yüzde 15, giyinmenin yüzde 15, tütün ve alkolün yüzde 6, kilise harcamalarının yüzde 5, sağlık harcamalarının yüzde 1 idi. 

Bu dağılım, ülkenin geri kalmışlığının işareti olarak kabul ediliyor. Gelişmiş ülkelerde gıdanın hane bütçesindeki payı yüzde 10-20'yi geçmiyor. 

Çarlık Rusya'sında halkın eline geçen para yaşamına ucu ucuna yetiyordu. Sanayide ortalama maaş yoksulluk sınırının sadece 66 kopek üzerindeydi! Ama bu yine iyi, çar zamanında en azından gelir vergisi yoktu. Sadece girişimciler vergi ödüyordu. 

Bugün, zamanında ülkemizin tahılıyla nasıl tüm dünyayı doyurduğunu hatırlayıp iç çekiyorlar. İşte o zaman sadece tahılı olan yaşıyordu. 

Köylülerde para diye bir şey yoktu. Hatta büyük toprak sahiplerinde (kulak) bile yoktu. Lev Tolstoy'un verilerine göre, kulaklar köylülerin yüzde 20'sini oluşturuyordu. Köylülerin yüzde 40'ının çocukları ilk kez orduya gittiklerinde etle tanışıyorlardı. 

İhracatın yüzde 50'sini oluşturan tahıl o zamanın petrolüydü. 

Peki 100 yıl sonrasında daha mı iyi yaşıyoruz? 

Köylülerden gelin hiç bahsetmiyelim. Kentlileri kentlilerle kıyaslayalım. 

Bürokratlara çar zamanında, çalmamaları için şimdikinden daha fazla para veriyorlardı. Rüşvetçilik daha çok küçük bürorkatlar arasında yaygındı. Bakanların maaşları yüksekti, ama statülerini korumak için çok harcama yapmaları gerekiyordu. 

En yoksul ve zengin yüzde 10'luk kesimler arasındaki gelir farkı 5,8 kattı. Bugün ise 16 kat. Yorum sizin. 

Çarlık Rusyası'nda ortalama maaş (24 ruble), yoksulluk sınırının (36 ruble olarak kabul ediyoruz) altındaydı. 

Bugün ise ülke genelinde ortalama maaş 26 bin ruble. Resmi yoksulluk sınırı 6 bin 500, reel yoksulluk sınırı 12 bin 500 ruble. Yani reel yoksulluk sınırına göre bile ortalama bir vatandaşın cüzdanında para kalıyor. 

Proleterler devrimi boşuna yapmadı. O zaman sıradan bir işçinin cebinde hiçbir şey kalmazken, bugün sanayide ortalama maaş gerekli harcamaların iki kat üzerinde. 

Ama şaşırtan başka bir şey var. Rusya'da öğretmen ve doktor maaşları, son zamların ardından, yani sadece bir ay önce 1913 yılı seviyesine ulaştı. Ondan önce ise 20 yıl boyunca yoksulluk yaşadılar. Bu da tabii yeni Rusya için utanç kaynağı.  

Çarlık zamanında ABD'de halk Rusya'dan 4,5 kat, Almanya'da iki kat fazla kazanıyordu.

100 yıl içinde ise ortalama maaş ABD'de 4 bin 100 dolara, Rusya'da 760 dolara çıktı. Yani fark 5 kat.”