Rusya'da (Rusça dışında) hangi diller konuşuluyor?

 

Oleg Yegorov

Kaynak: https://www.gw2ru.com/

 

Bu muazzam ve etnik zenginliklerin olduğu ülkede konuşulan onlarca farklı dili listelemeyeceğiz; ancak Rusçanın bu eşsiz ve az bilinen dillerin bazıları kadar öğrenilmesi zor olmadığını söyleyebiliriz. 

Rusçanın öğrenilmesinin zor olduğunu mu düşünüyorsunuz?

Bir bakıma haklısınız. “ы” ve “щ” gibi başka harfler, görünüme bağlı olarak her fiilin en az iki versiyonu olan altı durum - bunların hepsi gerçekten zorlayıcı ve kafa karıştırıcı görünüyor.

Öte yandan, Rusya'da konuşulan diğer dillerle karşılaştırıldığında, Rusçanın kendisi gerçekten çocuk oyuncağı. Altı durum çekiminin zor olduğunu düşünüyorsanız, 44 ila 46 (dilbilimciler hala bunun hakkında tartışıyor) isim durumu olan bir dili öğrenmek ister misiniz?

 

Dilsel roket bilimi

Öncelikle şunu açıkça belirtelim ki evet, bu sıradan insanlar tarafından konuşulan gerçek bir dildir, hepsi dahi bile değildir. Tabasaran dili dünyadaki en zor dillerden biri olarak kabul edilir. Dağıstan Cumhuriyeti'nde (Kuzey Kafkasya'da bulunur) bu dili konuşarak büyüyen yaklaşık 150.000 Tabasaran insanı yaşamaktadır.

Diğer güney cumhuriyeti Karaçay-Çerkesya, bir başka Kafkas halkına ev sahipliği yapıyor: Abazinler. Alfabeleri 71 harf içeriyor (karşılaştırma için, Rusçada 33 ve İngilizcede 26 harf var), bunlardan sadece altısı ünlü. Diğer 65'i oluşturan tüm ıslık ve tıslama ünsüzleri, bu yüzden ana dili olmayanların aralarındaki farkı anlaması neredeyse imkansız. Bu nedenle, "Abaza'yı kendi başınıza öğrenmek neredeyse imkansız," diye sonuca varıyor Russian Seven web sitesi. Ne yazık.

Ancak Kafkasya'nın Rusya'nın egzotik dillerin konuşulduğu tek yeri olduğunu düşünmeyin. Uzak Doğu'da, Çukotka'daki Eskimo halkı güzel ama oldukça sert bir dil konuşur (63 fiil biçimi vardır). Örneğin, Eskimocada "internet" demek için "ikiaqqivik" kullanırsınız - tam anlamıyla "çoklu katmanlar arasında yolculuk". Bu güzel değil mi?

 

İngilizce dünyayı yönetiyor

Resmen konuşursak, Rusya'da resmi statüye sahip 30'dan fazla dil var - ve bunlar sadece devlet dilleri. Anayasaya göre ( Madde 68), "Cumhuriyetler [Rusya içinde] kendi devlet dillerini kurma hakkına sahip olacaklar." Ve bunu yapıyorlar: Örneğin, Tataristan'da okullarda Tatarca, Çuvaşistan Cumhuriyeti'nde - Çuvaşça, vb. öğretiliyor.

Ancak bu, bu dillerin yaygın olduğu anlamına gelmez. 2010 nüfus sayımında "Hangi dilleri konuşuyorsunuz?" diye sorulduğunda, İngilizce, ankete katılanların 7,5 milyonu veya %5,48'i tarafından Rusça'dan sonra en çok İngilizce olarak adlandırıldı.

Sonuçta, neredeyse her yerde okullarda öğretiliyor - ve Tatarca gibi en büyük azınlık dilleri ancak %3'e ulaşıyor. Tabasaran veya Eskimo gibi diller, yabancılar için olduğu kadar etnik Ruslar için de egzotiktir.

Yaşam ve yok oluş arasında 

Bu arka plana karşı, Rusya'da daha az yaygın olan dillerin devam edip etmeyeceğini veya yavaş yavaş yok olup olmayacağını söylemek zor. Dillerin yok olması gerçek bir tehdittir, çünkü Rusça onları barışçıl ama etkili bir şekilde yerinden eder. "[Etnik olarak Rus olmayan] ulusal topluluklar içinde yaşayan insanlar, Rusça konuşmanın sosyal başarılarının, hayattaki terfilerinin anahtarı olduğuna inanma eğilimindedir," diyor Takie Dela, Moskova Devlet Üniversitesi Dilbilim Bölümü başkanı Sergey Tatevosov'un söylediği gibi.

Başka bir deyişle, annenizin size söylediği nadir dilde ninniler dinleyebilirsiniz ancak Rusça büyük şehirlerde bir gerekliliktir, bu nedenle etnik azınlıklardan gelen birçok insan kökleriyle bağlarını kaybetme eğilimindedir. Tatevosov, bunun Rus kültürüne zarar verebileceğini söylüyor, çünkü "Rusya fikri birleşiyor ve aynı zamanda çeşitlilik kazanıyor, herkese kendisi olma fırsatı veriyor. Bu bağlamda, burada yaşayan tüm halkların dillerini korumak ve güçlendirmek önemlidir."

 

Dil kavgaları

Aynı zamanda, etnik Rusların hepsi yaşadıkları bölgesel okullarda ulusal azınlıkların dillerinin öğretilmesinden memnun değil. Örneğin, Başkan Putin "bir kişiyi [okulda] ana dili olmayan bir dili öğrenmeye zorlamanın kabul edilemez" görüşünü dile getirdikten sonra, birkaç yüz kişi Tataristan'daki tüm okullarda Tatar dilinin zorunlu olarak öğretilmesine karşı protesto etti.

Rusya Bilimler Akademisi Dilbilim Enstitüsü'nden Alexey Kozlov, "Tataristan'daki Rusça konuşan ebeveynlerin endişesini anlıyorum" dedi. "Çocuklarım neden Tatarca konuşan çocuklar için ders kitapları kullanarak alışık olmadıkları ana dili olmayan bir dili öğrensinler ki?"

25 Temmuz 2018'de Rusya Devlet Duması herkesi memnun etmeye çalışan bir yasa kabul etti. Ulusal cumhuriyetlerde "ana dil" adı verilen bir ders olacağını ve Rusçayı seçenlerin Tatarca, Buryatça veya Tabasaranca yerine bunu öğrenebileceklerini belirtiyor. Bu herkese seçme özgürlüğü veriyor ve böylece artık Rusça dışındaki dillerin kaderi ulusal azınlıklar tarafından ve ulusal dillerini öğrenmeyi seçip seçmedikleri tarafından belirlenecek.