Moskova’nın merkezi dev kombileri

On buçuk milyonluk kocaman bir metropolde, Moskova’da yaşayan insanların ısınma sorunu merkezi bir sistemle çözülüyor.

Moskova’da meteoroloji istasyonu verilerine göre yıllın en soğuk ayı ocak, ortalama ısı −7,5 °C; soğuk hava dalgaları zamanındaysa ısı  -20 °C’ ye kadar ve hatta daha aşağıya düşebiliyor.  En düşük ısı 1940 yıllının ocak ayında -42,2 °C olarak kaydedilmiş. Yani büyük savaşın arifesinde… Of ki, ne offf!

Moskova, kış aylarında bir Türkün, sıcak ülke insanlarının hayal gücünü bile aşan derecede soğuk oluyor.

Bir hikayeye göre, Moskova'ya eğitim görmeye daha yeni gelen bir Afrikalı öğrenci yazın evine; annesine, babasına mektup yazmış, "beni merak etmeyin, hava burada o kadar da soğuk değil; yeşil kış hafif serin - ılıman geçiyor, ama beyaz kış çok soğuk olacakmış, öyle diyorlar,“demiş:-))

Evet, çok soğuk, ama ısınma sorunu kapalı yerlerde tam anlamıyla çözülmüş durumda.

Rusya’da pek çok şehirde ve kasabada da evler, işyerleri, Moskova’da olduğu gibi bir nevi merkezi “dev kombi”lerle ısıtılıyor. Sıcak su apartmanlara, dairelere, işyerlerine kadar yeraltından geliyor. Mevsimin en soğuk günlerinde bile evlerin içi sıcacık.

Moskova'ya yaptığınız seyahatlerde uçakla inerken pencereden aşağıya baktığınızda şehrin her yerine yayılmış koca koca bulutlar gibi bacalarından dumanlar tüten büyük enerji merkezlerini görürsünüz. Şehrin içinde dolaşırken de büyük fabrikalara benzeyen bu enerji merkezlerine sıkça rastlarsınız. Yahu, şehrin orta yerinde dumanı tüten fabrikaların ne işi var, diye düşünebilirsiniz; ancak bunlar fabrika değil, “dev kombi”ler, sıcak su ısıtma merkezleridir. Bacalarından çıkan da duman değil, su buharıdır.

Isıtma dönemi belli kurallara bağlı. Hemen hemen her yıl aynı günlerde çalışmaya başlıyor ve kapatılıyor.

Isıtma sisteminin devreye sokulması için ısının üst üste yedi gün belli derecelerin altına düşmesi kuralı var. Aynı anda, genellikle eylül ayının sonlarına doğru bütün şehirde açılıyor, nisan ayının sonlarına doğru da kapatılıyor.

Nasıl becerilebiliniyorsa bütün kapalı alanlarda; evlerde, mağazalarda, işyerlerinde aynı ısı derecesi var. Dışarısı -20 derece olduğunda bile içeride +20 derece var.

Moskova'nın toplu ısıtma sistemi işte budur.

Apartmanlarda bu işlerle görevli kapıcılar yok. Apartman yöneticisinin insafına da kalmıyorsunuz.

Belli yaşlarda olanlar Türkiye’deki televizyondaki 1970’li yıllarda (televizyonlar demiyoruz, zira TRT’nin sadece tek televizyon kanalıyla yayın yaptığı bir dönemden söz ediyoruz) yayımlanan İzocam reklamlarını hatırlarlar. Fazla lafa gerek yok, şu video olayı anlatıyor zaten:

Rusların böyle anıları olmamış. Şehir merkezlerinde odun, kömürle de işleri yok.

Musluklardan da yazın her bölgede tarihi değişen on beşer günlük bakım dönemleri dışında her açtığınızda sıcak su akar. Apartmanlardaki sayaçlardan ne kadar sıcak su kullanıldığı tespit ediliyor ve buna göre bir bedel ödeniyor.

Çok büyük paralar da ödenmiyor. Bu doğalgaz ülkesinde bizdeki gibi çalışanların maaşının bilmem kaçta biri de apartman aidatına gitmiyor.

Hülasası kışın kapağı kapalı bir yere atmışsanız dışarıda kar varmış, buz varmış umurunuzda bile olmaz.