©
Sputnik / Konstantin Chalabov
Kaynak:
https://tr.sputniknews.com/
Rusya Ulusal Bayrak Günü, dönemin devlet
başkanı Boris Yeltsin’in 22 Ağustos 1994 tarihinde imzaladığı karar uyarınca
her yıl bugün kutlanıyor. Sputnik, beyaz-mavi-kırmızı
renkli Rusya bayrağının tarihini aktarıyor.
Rusya’nın beyaz, mavi ve kırmızı renklerinden oluşan
bayrağı ülkede ilk kez 18. yüzyılda kullanılmış olsa da,
ülkenin ulusal bayrağı olarak kabul edilmesi 20. yüzyılı buldu. Söz
konusu bayrak, Sovyetler Birliği’nin
dağılıp Rusya Federasyonu’nun kurulmasından bu yana 1991’den beri
kullanılıyor. 22 Ağustos 1994 yılında itibaren Yeltsin’in imzaladığı kararla
ise, ülkede her
yıl Rusya Ulusal Bayrak Günü kutlanıyor.
Rus bayrağındaki üç rengin neyi sembolize ettiğine dair
resmi bir tanım yok. Ancak buna rağmen, oldukça popüler hâle gelmiş olan pek
çok yorum söz konusu. Avrupa ülkelerinin armalarında da sıkça yer alan beyaz
rengin, genellikle soyluluğu ve saflığı temsil ettiği düşünülüyor. Mavi renk
bağlılık ve erdemliliği ifade ederken; kırmızı ise cesaret, cömertlik,
fedakârlık ve sevgiyi sembolize ediyor.
Aynı zamanda söz konusu renklere yönelik daha ‘coğrafi’
yorumlar da mevcut. 18. yüzyılın başlarında Rusya’nın üç bölgesi vardı.
Bunlardan biri Velikaya Rus (günümüz Rusya’nın batısı), diğeri Malaya Rus
(günümüz Ukrayna’sının parçası) ve bir diğeri de Belaya Rus’tu (Belarus).
Velikaya Rus kırmızıyla, Belaya Rus beyazla, Malaya Rus ise maviyle olmak üzere
söz konusu üç bölgeden her biri bayrakta bulunan bu üç renkle temsil
edilmekteydi. Öyle ki, Rus Çarı Birinci Petro dahi bu bölgeleri söz konusu
renklerle adlandırıyordu.
GEMİ
BAYRAKLARI
Birinci Petro’nun en önem verdiği meselelerden birisi Rus
donanmasını kurarak denizlere erişim imkânı elde
etmekti. Rusya Hanedan Arması Konseyi Başkanı, tarihçi Georgiy
Vilinbahov, donanmanın kurulmasından önce dahi Petro’nun, ülkenin ilk
gemileriyle yaptığı seyahatlerinde söz konusu beyaz-mavi-kırmızı bayrağı
kullandığını aktarıyor.
Birinci Petro’nun bayrağın renklerini Avrupa kültürü
hakkında bilgi edinmek için seyahat ettiği ve o dönem önemli bir donanma gücüne
sahip olan Hollanda’dan aldığı da söylentiler arasında. Ancak Vilinbahov; genç
Çar’ın bu üç renkli tasarımı Hollanda’ya yaptığı seyahatten önce de
kullandığını belirtiyor ve Birinci Petro’nun bu konuda Rus geleneklerinden yola
çıktı
ğını belirtiyor.
BİR
İMPARATORLUK, İKİ BAYRAK
Birinci Petro’nun soyundan gelen Romanov hanedanlığının
döneminde, ülkede kullanılan bayrak konusunda bir ikilem söz
konusuydu. Ticari bayrak olarak bilinen beyaz-mavi-kırmızı tasarımın
yanı sıra, imparatorluk bayrağı olarak bilinen siyah-sarı-beyaz bir bayrak tasarımı
daha bulunuyordu. 1855 ila 1881 yılları arasında hüküm süren İkinci Aleksandr,
siyah-sarı-beyaz renklerden oluşan bayrağın renklerini ülkenin sembolü olarak
kabul etti ve resmi bayrak olarak kullanmaya başladı.
Rusya İmparatorluğu’nun tek bir bayrağı yoktu, zira bu
hususta tahta gelen çarlar da birbirleriyle hemfikir olabilmiş değildi. Örneğin
1881 yılından 1894’e kadar hüküm süren Üçüncü Aleksandr, İkinci Aleksandr’ın
verdiği kararı tanımayarak resmi törenlerde beyaz-mavi-kırmızı bayrağı kullanmaya
başladı. Resmi tatil günlerinde hükümet binalarının önünde armalı bayrak asılı
dururken, ticari binalarda üç renkli bayrak asılı duruyordu.
Vilinbahov, ticari bayrağın 1840’lı yıllarda, Prag Slav
Kongresi’nin katılımcılarının (yani bağımsızlık için uğraşan Slav
ülkelerinin) bayrak renkleri olarak beyaz, mavi ve kırmızıyı
seçtiklerinde, özel bir önem kazandığını belirtiyor. Bu bayrak,
onların Rusya’ya yakınlıklarını ve Slav halkının birliğini sembolize
ediyordu. Bugün bu renklere, bağımsızlığını ilan eden Çek
Cumhuriyeti, Slovakya, Sırbistan, Hırvatistan ve Sırbistan gibi pek çok ülkenin
bayrağında rastlamak mümkün.
KIZIL BAYRAK’TAN, ULUSAL BAYRAĞA
1917 yılında gerçekleşen Ekim Devrimi sonrası, Çarlık
döneminde kullanılan iki bayrak da tamamıyla yasaklandı. Onun yerine
ise Sovyetler Birliği’nin sembolü haline gelen, orak-çekiçli
kızıl bayrak kullanılmaya başlandı. Beyaz-mavi-kırmızılı bayrak ise,
komünizm karşıtları tarafından kullanılıyordu. 80’li yıların sonunda 90’lı
yılların başında düzenlenen Sovyet yönetimine karşı yapılan gösterilerde söz
konusu üç renkli bayrağın kullanılmasının nedeni de buydu.
Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından kurulan Rusya Federasyonu’nun
bayrağı, 1991 yılından bu yana beyaz-mavi-kırmızı tasarıma sahip olan
bayraktır. Ancak yapılan siyasi eylemler sırasında, hem Sovyet döneminden kalma
kızıl bayrak (komünistler tarafından) kullanılıyor, hem de
siyah-sarı-beyazlı bayrak (monarşi yanlıları tarafından)
kullanılıyor. Kimi zaman Rusya Liberal Demokrat Partisi söz
konusu bayrak altında pek çok zafer kazanıldığına değinerek ülkenin
yeniden imparatorluk bayrağına dönmesi gerektiği yönünde tekliflerde bulunsa da
bir sonuca ulaşılmasına ihtimal verilmiyor.
*Bu
metin hazırlanırken Russia Beyond (RBTH) sitesinde yer alan orijinalinden
yararlanılmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder