Putin'den "Rusya ulusu" teklifi

Kaynak: TurkRus.com

Farklı kaynaklara göre 193 farklı etnik kimliğin bir arada yaşadığı, vatandaşlık sahibi olanların "Rusyalı" olarak anıldığı Rusya Federasyonu'nda, ortak kimlik olarak "Rusya ulusu" tanımı etrafında yeni bir yasa çıkarılması için Başkan Putin'den mesaj geldi.

Bu adım, Kremlin'in çok uluslu ve çok dinli Rusya’da farklı milliyetlerden halkın birliğini pekiştirmeye yönelik adımlarından biri olarak kamuoyuna takdim edildi.

Putin, dört yıl önce başlatılan “ulusal politika stratejileri” kapsamında, “Rusya ulusu” tanımı esasında bir yasa için çalışmalara başlanması talimatı verdi.

Önceki gün Astrahan'daki devlet konseyi toplantısında bir akademisyenin ortaya attığı öneriyi Putin'in desteklemesiyle konu Rusya'da gündemin ilk sırasına oturdu.  Putin konuşmasında, "Memnuniyetle söyleyeyim ki, ülkemizde yüzde 80'lik kitle farklı milletten insanlar arasındaki ilişkilerin iyi ya da normal olduğunu düşünüyor. Birkaç yıl önce bu oran sadece yüzde 55 idi" diye durum tespiti yapmıştı.

Kremlin bünyesindeki Rusya Ulusal Ekonomi ve Kamu Yönetimi Akademisi Kamu Görevi ve Yönetimi Enstitüsü Bölüm Başkanı Vyaçeslav Mihaylov, Başkan Putin’in de katıldığı toplantıda konuyu gündeme taşıyarak, yasanın amacıyla ilgili bilgi verdi.

"Tasarının fikir babası" olan Mihayov, “Rusya Anayasası’nda ‘çok uluslu federasyon’ kavramının açılımı bulunmuyor, herkes bunu kendine göre anlıyor. Kimisi ‘yurttaşlık ulusu, kimisi ‘ulusun ulusu’, kimisi ‘çok etnik yapılı halk’ olarak yorumluyor. 2012 yılında kabul edilen Ulusal Politika Stratejisinde ise, ‘Rusya ulusu’ kavramı var” dedi.

Bu stratejinin yasalaşması gerektiğini ve “Rusya ulusu” kavramının vatandaşlıktan öte, özel bir uygarlığı ifade etmesi gerektiğini belirten akademisyen, bununla ilgili İngiltere, ABD, Fransa gibi ülkeleri örnek gösterdi.

Mihaylov, “Rusya ulusu kavramı etnik bir unsuru değil, tüm vatandaşlarım birliğini ifade ediyor” diye ekledi.

SSCB'nin dağılmasından sonra Rusya'da birleştirici ortak payda fikri sürekli tartışma konusu olmuş, hatta Yeltsin döneminde bu arayış için yarışmalar bile düzenlenmişti. Federatif bir yapı olan Rusya'da vatandaşlar için "Rus" değil, "Rusyalı" tanımı titizlikle kullanılıyor.

Genel olarak, Putin yönetiminin federasyonu oluşturan hem farklı etnik, hem de dini kökene sahip toplumlar arasında dengeli ve uyumlu bir beraberlik çabaları bugüne kadar "Yeltsin döneminden sonraki dönemde en başarılı olan politikalardan biri" sayılıyor. Uzmanlar, aşırı milliyetçi Rus hareketleri ve grupların Avrupa'dakine benzer etkili ve yıkıcı duruma gelememesinde ve kontrol altında tutulmasında Putin'in bu konudaki tavizsiz politikasının önemli rolü olduğunu vurguluyor.

Putin, Rusya’nın ulusal politika stratejilerinin belirlenmesiyle ilgili talimatnameyi 2012 yılında imzalamıştı. Rus lider, yeni kurulan Milliyetlerden Sorumlu Federal Ajans’a “ulusu güçlendirme” görevi vermişti.

Konuyla ilgili açıklama yapan Putin’in sözcüsü Dmitri Peskov, ayrıntıların netleşmediğini, “Rusya ulusu”na ilişkin yasanın, henüz uzmanların üzerinde çalıştığı bir fikir olduğunu söyledi.

200’e yakın farklı etnik grubun yaşadığı Rusya’da, “Rusya ulusu” ve milliyetlerarası ilişkilerin düzenlenmesiyle ilgili yasayla yeni bir yurttaşlık kavramının oluşturulması hedefleniyor.

“Putin, tabanının desteğini artırmak istiyor” 

Gazeta.ru’ya konuyu değerlendiren Rusya Bilimler Akademisi Sosyoloji Enstitüsü Göçmenlik ve Entegrasyon Süreçleri Bölüm Başkanı Vladimir Mukamel ise, “Rusya’da yurttaşlık aidiyeti yeteri kadar yüksek olsa da, ülkede ırkçılık seviyesi yüksek. Zaman zaman bazı iktidar mensuplarının bu eğilimi destekledikleri izlenimi oluşuyor” yorumunu yaptı.

Bu girişimin, Kırım’ın ülkeye bağlanması sürecinde güç kazanan “Rusya baharı” fikrinin devam olduğunu savunan Siyasi Uzman Grubu Başkanı Konstantin Kalaçev ise, “Putin’in halk desteği bu olaylar sırasında çok arttı. Bugün de tabandan gelen bu desteği güçlendirme girişimleri var” değerlendirmesinde bulundu.