Votka ve sofra adabı

 

Halil Ocaklı

Kaynak: https://medyagunlugu.com/

 

Alkol, birçok kültürde sosyal etkinliklerin bir parçası olsa da, sağlık açısından ciddi riskler taşır ve asla dostumuz değildir.

Alkol; odak dağınıklığına, koordinasyon kaybına ve karar verme yeteneğinin bozulmasına yol açabilir. Uzun süreli tüketimi karaciğer, kalp, beyin ve pankreas sorunları ile bazı kanser türlerini tetikleyebilir. Ayrıca alkol bağımlılığı sosyal, mesleki ve ailevi ilişkileri olumsuz etkileyebilen önemli bir psikolojik ve fiziksel sağlık sorunudur.

Bu sağlık risklerini bilmemize karşın, çoğumuz yine de alkol tüketir ve “ama ben sosyal içiciyim” diyerek kendimizi rahatlatırız. Madem içiyoruz, o zaman bunu neden Ruslar gibi yapmayalım değil mi? Aşağıda paylaşılanlar kişisel deneyimlerime dayanmaktadır:

Olmazsa olmaz

Votka içiyorsanız, yanında “zakuski” adı verilen çeşitli atıştırmalıklar olmazsa olmazdır! Bunlar genelde sıcak etli ağır yemeklerdir ve yanında eşlik eden mezeler bulunur.

Votka sofralarının yıldızı, sirkesiz salatalık turşusudur. Yanında biraz taze kaşar, dil peyniri, patates salatası, Rus salatası, domates ve hıyar söğüş, ekmek olabilir. Yanında havyar, tuzlu balık, somon füme ve soğuk etleri sevenler de vardır.

Turşuyu kokla

İlk olarak, turşuyu koklayın (evet, yanlış duymadınız!). Sonra bir yudum votka, hemen ardından turşudan bir ısırık alınır.

Soğuk ve hızlı!

Votka iyice soğutularak içilir. Soğutulmuş küçük shot bardaklarında servis edilir ve genellikle hızlıca içilir. Ruslar votkayı genellikle “zıp zıp” modunda içer. Ama ben yavaş yudumlarım.

Sek içilir

Sek içmek esas, başka içeceklerle karıştırmak ise votkaya “hürmette kusur” sayılır. Böyle denir ama elbette herkes votkasını dilediği gibi içme özgürlüğüne sahiptir.

Gramla sipariş

Rusya’da votka gramla sipariş edilir. “Yüz gram votka” demek size biraz garip gelebilir ama bu Ruslar için gayet normaldir. Gramla sipariş vermek votkanın raconudur!

Boş şişe yere!

Boş votka şişesi masanın üstüne değil, zemine dik şekilde konur. Bu bir nevi “bitti gitti” deme şeklidir.

Kimse kaba davranmaz

Votka sofrası, sohbetin ve samimiyetin zirve yaptığı yerdir. Kimse kimseye sesini yükseltmez, kaba davranmaz, yargılamaz. Herkes kendi halinde, rahat! (Not: Her zaman öyle olmayabiliyor.)

Self servis yapılmaz

Kendi bardağınıza votka doldurmayın; ayıp olur. Sofra sahibi kendisi herkesin kadehini doldurur ve tabağına yiyecek servisi yapar. İyi sofra sahibi arada “ama hiç yemiyorsunuz, yesenize, içsenize” diye çıkışır.

Özel anlar

İlk kadeh “Buluşmamıza” (ya da tanışmamıza), ikincisi “arkadaşlığa,” üçüncüsü ise “aşka” kaldırılır. Hayatta olmayan kişilerin anısına içilirken kadehler tokuşturulmaz.

Söz sırası sende!

Doğum günü kutlamalarında ilk kadeh doğum günü sahibine, ikinci kadeh anne babalara, üçüncü ise “aşka” kaldırılır. Doğum günü kutlama konuşması genellikle sırayla yapılır ve herkes bir şey anlatır. Doğum günü olan kişiyi tanımasanız bile size söz verilebilir. Hazırlıklı olmakta yarar var. Sofra sahibine de birkaç hoş söz söylenir.

Ah, rahmetli de istedi!

Eğer sofrada kazayla kadeh devrilirse, yakınlarda ölen birinin canı çekmiş kabul edilir ve ilk kadeh onun anısına kaldırılır.

Birlikte ilerleme!

Alkolsüz içecekler sıra beklemeden ve kadeh tokuşturmadan içilebilir; ancak votka içilirken masadakilerle birlikte ilerlemeye dikkat edilir. Çoğunlukla masadakilerden biri alkol almaz, çünkü dökülen küfelikleri toplamak için birisinin ayık kalması gerekir.

Kim buldu?

Votkanın kökenine ilişkin kesin bilgi bulunmasa da, tarihi kaynaklara göre votka tüketimi 8. yüzyıl Polonya’sına ve 9. yüzyıl Rusya’sına kadar uzanır. İlk başlarda tıbbi amaçlarla üretilen votka, zamanla sosyal bir içki haline gelmiş. Günümüzde Rusya, Ukrayna, Polonya ve İskandinav ülkelerinde geleneksel alkollü içecek olarak öne çıkmaktadır.

Lütfen dikkat!

Toplu kadeh kaldırmada, son kadeh tokuşturulan kişinin karşı cinsten olması makbuldür.

Rusya’da votka içme adabına saygı göstermek önemlidir. Ancak, sek ve hızlı içtikleri için onlarla fazla içmemek daha hayırlıdır. Sonuç olarak, içip içmemek ya da nasıl içileceği size kalmış, canınız nasıl istiyorsa öyle için!