Küçük Köpekli Kadın / Anton Çehov

Vikipedi, özgür ansiklopedi

"Küçük Köpekli Kadın", Anton Çehov'a ait bir hikâyedir.

İlk defa 1899 yılında yayımlanan öyküde Yalta'da yalnız başlarına tatil yaparken tanışan mutsuz bir evliliği olan Moskovalı bankacı Dimitri Dimitriç Gurov ile evli bir kadın olan Anna Sergeyevna Von Diderits'in arasındaki ilişki ele alınmaktadır. 

Hikâye dört bölümden oluşuyor: I. bölüm Yalta'daki ilk buluşmayı, II. bölüm ilişkinin tamamlanışıyla Yalta'daki kalan süreyi, III. bölüm Gurov'un Moskova'ya dönüşüyle Anna'nın yaşadığı şehre gidişini ve IV. bölüm Anna'nın Moskova'yı ziyaret edişini ele almaktadır. "Küçük Köpekli Kadın", Çehov'un en bilinen hikâyesidir. Örneğin Vladimir Nabokov, eseri bugüne kadar yazılmış en büyük hikâyelerden biri olarak görmektedir.

Konu

Dmitri Gurov, bir Moskova bankasında çalışmaktadır. 40 yaşın altında, evli ve iki oğlu var. Evliliğinden ve hayatındaki monotonluktan ve anlamsızlığından mutsuzdur, sık sık eşini aldatır ve kadınları "ikinci sınıf cins" olarak görür. Yalta'da tatil yaparken küçük Pomeranya cinsi köpeği ile deniz kıyısında yürüyen genç bir kadın görür ve onu tanımaya çalışır. Leydi Anna Sergeyevna da mutsuz evlilik yaşamakta ve eşi olmadan tatil yapmaktadır. Anna ve Dmitri kısa sürede bir ilişki yaşarlar ve yürüyüş yaparak ve yakındaki Oreanda köyüne giderek zamanlarının çoğunu birlikte geçirirler. Anna kocasının Yalta'ya gelmesini beklerken aldığı bir mektupta kocasının gözlerinde bir sorun olduğu ve karısının en kısa zamanda eve dönmesini istediği yazılmıştır. Gurov onu istasyona götürür. Ayrıldıklarında, ikisi de birbirlerini bir daha asla görmeyeceklerini ve ilişkilerinin sona erdiğini düşünür.

Moskova'ya, sevgisiz evliliğine ve günlük rutinlerine dönen Gurov, gündüz çalışır ve gece kulüplere gider ve genç Anna'yı yakında unutacağını ümit eder fakat Anna'nın anıları hafızasında canlanır. Birçok ilişkiden sonra ve tıpkı orta yaşlara yaklaşırken beklenmedik bir şekilde hayatında ilk kez derin bir şekilde aşık olur. Ortadaki zorluklara rağmen Anna'yı görmesi gerektiğini hisseder. Bazı işlerle ilgilenmek için St. Petersburg'a gitme gerekçesiyle, Anna'yı bulmak için şehre doğru yola koyulur. Ailenin ikametgâh yerini bir otel hamalından öğrenerek evi bulur ancak davetsiz gelmenin boşuna olacağını fark eder. Çaresizlik içinde, Anna'nın onu unuttuğunu ve başka birini bulmuş olduğunu düşünür ve oteline geri döner.

Akşamleyin, o sabah gördüğü ve dikkatini çektiği Geyşa adlı tiyatro oyununu hatırlar. Anna ve kocasının da katılabileceği düşünerek tiyatroya gider. Çift girer ve Gurov dikkatle izler. İlk ara verilince koca, sigara içmek için dışarı çıkınca Gurov, şaşkın ve ondan kaçan Anna'yı selamlar. Tiyatro boyunca onu takip eder, onunla yüz yüze gelir. Anna, Gurov'u sık sık düşündüğüne dair sırrını açık eder. Korkan Anna, gitmesi için Gurov'a yalvarır ve Moskova'ya onu görmeye geleceğine dair söz verir.

Anna, kocasına hasta olduğunu ve doktora görüneceğini söyleyerek Moskova'ya gitmek için zaman zaman bahaneler yaratır. "Ve kocası ona inandı, ya da inanmadı." İkisi de artık hayatlarında ilk kez gerçekten aşık olduklarının farkındadırlar ve her ikisi de yüzleşecekleri birçok zorluğun üstesinden nasıl geleceklerini merak etmekte ve daimi olarak birlikte yaşamaya dair isteklerini gerçekleştirirler. Umutsuzca bir plan bulmaya çalışırlar ancak hikâye bir çözüm sunmadan sona erer:

"Sonra birbirlerine danışarak epey bir süre konuştular, gerekli gizlilikten nasıl kaçınacakları, aldatma, farklı şehirlerde yaşama ve birbirlerini uzun süre görememeleri üzerine konuştular. Bu dayanılmaz esaretten nasıl kurtulacaklardı? (...) Şurası açık seçikti, ikisi için de önlerinde uzun, uzun bir yol vardı ve bunun en karmaşık, en zor kısmı daha yeni başlıyordu."

Nabokov, bu alışılmadık son hakkında şunu yazmıştır:

"Tüm geleneksel kurallar (...) bu harika hikâyede çiğnenmiştir (...) problem yok, düzenli dönüm noktası yok, sonunda amaç yok. Ve şimdiye kadar yazılmış en büyük hikayelerden biridir."

Tarihsel arka planı

1898-99 kışında Yalta'da yaşarken "Çehov da 1901'de evleneceği oyuncu Olga Knipper'e aşık olmuştu. Gurov ve Anna'nın müşfik ilişkisini Çehov'un yeni keşfedilen aşkı ışığında görmek cazip geliyor."

"Anna ve Dmitry gibi Olga ve Anton da gezinti yolunda dolaşıyorlardı ve o yaz Oreanda'daki manzaradan okyanusa hayran kaldılar; Anna gibi Olga Knipper da bir Alman soyadına sahipti; Anna ve Dmitry gibi Olga ve Anton da ayrı yaşamak zorunda kaldılar."  Hem Anna hem de Olga, erkek partnerlerinden yaşça daha küçüktür.

Yayım tarihi

Hikâye, Çehov'un ilerleyen tüberkülozu nedeniyle sıcak iklimden yararlanmak için doktorunun tavsiyesine uyarak gittiği Yalta'da yazılmıştır. İlk olarak 1899 Aralık tarihli Russkaya Mysl (Rusça Düşünce) dergisinde "Bir Hikâye" ("Rasskaz") alt başlığıyla yayımlandı. O zamandan beri pek çok koleksiyonda ve dilde yayımlandı ve Çehov'un en bilinen hikâyelerinden biri oldu.