Kaynak:
http://www.turkrus.com/
Türkiye'de "Deli Petro" diye anılsa da, bu unvanı
"gözüpek, çılgın ve delişmen" projeleri-reformlarına atfen verilen
genç Rus çarı I. Pyotr, ya da Petro bundan 320 yıl önce, 1697 yazının sonunda,
bilgisini ve görgüsünü arttırmak için iki yıl sürecek bir Avrupa turuna çıktı
ve dönüşte ülkeye pek çok yenilik getirdi. Genç çar bununla da kalmadı,
şikayetlere kulak asmadan tebasını bu yenilikleri kabule zorladı. Rusya'nın
yüzünü "gelişmiş batıya" çeviren Petro'nun Amsterdam, Viyana ve
diğer Avrupa şehirlerinden getirdiği ve yer yer Türkiye'nin modernleşme
çabalarını akla getiren bazı yeniliklere göz atalım:
1.
Giyim-kuşamda Avrupa modası
Petro'nun en bilinen reformlarından biri "boyar"
tabir edilen Rus soyluları Avrupalı gibi giyinmeye ve sakallarını tıraş etmeye
zorlaması. Çarın toplantılar ve balolar sırasında bazı boyarların sakalını
bizzat kestiği rivayet edilir. Sakalını kesmemekte direnenlerden alınan
"sakal vergisi" de cabası.
2.
Modern takvim
Rusya 1700 yılına kadar, ülkeye Bizans üzerinden gelen
takvim sistemini kullanıyordu ve yeni yıl 1 Martta başlıyordu. Petro Avrupa
ülkeleri ile bu ayrılığı saçma bularak yılbaşını 1 Marttan 1 Ocağa, yılı da
7207'den 1700'e çekti.
3.
Medya
Rusya'da ilk gazete Petro döneminde, 1703 yılında çıktı.
Hollandalıların basın endüstrisinden etkilenen çar insanların etrafındaki
olaylar hakkında bilgi sahibi olmasının önemli olduğunu düşünüyordu. Vedomosti
(Listeler) adı verilen ilk gazete 2 ila 7 sayfa arasındaydı. Petro için
Rusya'nın ilk medya patronu demek yanlış olmaz.
4.
Nüfus sayımı
Süregelen İsveç ve Osmanlı harpleri, Petersburg'un inşası
Petro Rusyası'nın hazinesini zorlayan büyük olaylardandı. Çar durumla başetmek
için mali sistemi reformdan geçirmeye karar verdi. Vergi sistemini değiştirerek
ülkedeki her erkeğin devlete 70 kopek ödemesini şart koştu. Ancak bunu etkin
bir biçimde uygulayabilmek için nüfusu saymak gerekliydi. Böylece Petro Rus
tarihindeki ilk nüfus sayımını gerçekleştirdi. Tarihçilere göre, 1715 yılında
Rusya topraklarında 12 milyon kişi yaşıyordu.
5.
Yeni gıda ürünleri
Bugün Rusya'da insanların en çok tükettiği gıda
ürünlerinden biri ayçiçek yağında kızartılmış patates. Hem ayçiçeğini, hem de
patatesi Rusya'ya ilk getiren ise Çar Petro. 16. yüzyılda Avrupa'ya ulaşan
Amerika kıtası menşeili bu ürünler iki yüz yıl sonra da Rusya topraklarına ayak
bastı.
Ancak patatesin nasıl tüketilmesi gerektiğini bilmeyen Rus
köylüler sık sık bu ürünün yapraklarını yiyerek kendilerini zehirlediler. Hatta
bu nedenle köylüler sebzeye "şeytan elması" adını takmıştı. 19.
yüzyılda Rus halkının patates yumrusuyla barışmasıyla birlikte bu sebze halkın
"ikinci ekmeği" haline geldi.
(RBTH)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder