7

Metin Uçar

 

7 öyle sıradan bir rakam değil. Gökkuşağının yedi rengi vardır, haftanın yedi günü. Müzik notalarının sayısı yedidir. Tanrı dünyayı yedi günde yaratmıştır. Velhasıl 7 kutsal bir rakam sayılır ve şans getirir. Bu öyle bir rakamdır ki dünyanın en önemli şehirleri hep yedi tepe üzerinde kuruludur. Roma, Lizbon, Bergen, İstanbul, Atina, Moskova, Hanta-Mansiysk ve Kiev yedi tepe üzerine kurulu şehirlerin başında gelir.

Yalnız Roma, İstanbul ve Moskova’nın yedi tepe üzerinde kurulması dışında ortak bir özellikleri daha vardır. Moskova’nın yedi tepe üzerinde kurulu olmasında bu ortak özelliğin rol oynadığı söylenir. O da Hristiyanlık dini. Hristiyanlığın merkezi sayılan Roma Katoliklik ve Ortodoksluk olarak ikiye ayrıldığında Konstantinopol 2. Roma ünvanını alır. Çünkü ortodoks inancına göre gerçek dinin merkezi ancak 2. Roma olabilirdi. Ancak 1453’te Konstantinopol’ün Osmanlı toprağı olması ile gerçek hristiyanlığın merkezi ortadan kalkmış olur. Moskova işte o zaman ortodoks inancının yeni merkezi olmak istediğini dünyaya açıklar. Rusya ortodoksluk dinini Bizans’tan almıştır, Rürikoviç sülalesi ve Paleolog sülalesi arasında evlilikten kaynaklanan soy ortaklığı vardır.

Velhasıl Moskova’nın 3. Roma olmayı istemesi son derece doğal görünüyor. Moskova 3. Roma düşüncesi 15. yy’da Rusya’nın ana politik yönü haline gelmiştir. Bu bağlamda her üç Roma’nın yedi tepe üzerinde kurulmuş olması bir rastlantı değil gibi görünüyor. Bir dönem Moskova’daki tepe sayısını sayanlar yediden fazla bir rakam elde ederler. Ancak tarihçiler bu gibi şüphecilere bir zamanlar Vorobyovı Gorı’nın dahi Moskova dışı kabul edildiğini söylerler, ardından da tarihi tepelerin hangileri olduğunu sayarlar. Ancak ben bu tartışmalara girmeyeceğim, çünkü tarihçiler bile kendi aralarında anlaşamamışlar. Sadece bunlardan en bilinen ikisinin adını vereceğim: Kremlin tepesi ve Tagan tepesi (şimdilerde Taganskaya meydanı).

Yeri gelmişken meydana adını veren taganın Türkçe bir kelime olduğunu notlarımıza alalım. Ateşte yemek pişirmek için kullanılan, genelde üç ayaklı sehpalara tagan denirdi. Burada Moskova’nın ünlü tagan ustaları çalıştığı için meydana da bu ad verilmiştir.