Kaynak: http://www.aslihanruscaogreniyor.blogspot.com/
Daha önce sizlere ‘Moskova Notları’ isimli blog’dan bahsetmiştim. ‘Moskova Notları’nda 18.Ekim’de, Sputnik-5 ile uzaya çıkmış ve geri gelmiş 2 köpekle ilgili bir yazı yayınlandı. Onun üzerine ben de Layka’yı anlatmaya karar verdim.
Uzay Yarışı’nda Sputnik isimli ilk insan yapımı uyduyu yörüngeye göndererek birinci zaferini kazanmış olan Sovyetler Birliği, Bolşevik Devrimi’nin 40. yılında yeni bir zafer kazanmaya karar verir: Yörüngeye ilk memeli canlıyı göndereceklerdir. Bu memeli Moskovalı bir sokak köpeği olan Layka (Лайка, Türkçesi ‘Havlayan’) olur.
Sovyet bilim adamları, zor koşullarda yaşamaya alışık olacağı için özellikle bir sokak köpeğini seçerler. Layka yaklaşık 3 yaşındadır. Uçuştan önce çeşitli testler yapılır ve Layka’ya eğitim verilir. Fırlatmanın Bolşevik Devrimi’nin 40. yılında yapılacak olmasının getirdiği zaman baskısı yüzünden, aracın dünyaya geri dönüşü planlanmaz ve Layka’nın geri dönmeyeceği baştan belli olur.
3.Kasım.1957’de içinde Layka’nın da bulunduğu Sputnik-2 uydusu Baykonur kozmodromundan fırlatılır. Uyduda Layka için yaşam destek sistemleri, jel halinde yiyecek, Layka’nın yaşam faaliyetlerini ve kabindeki ortamla ilgili bilgileri ölçüp dünyaya ileten sistemler bulunmaktadır. Layka, uzaya çıkan ilk memeli olur ve bir memelinin fırlatma ve uzay koşullarında hayatta kalabileceğini ispatlar.
Sputnik-2, Layka’nın ölümünden sonra yörüngede dönüşüne devam eder ve 14.Nisan.1958’de atmosfere yeniden girer ve yanar.
Layka’nın nasıl öldüğü uzunca bir süre tam açıklanmaz. Resmi açıklamalarda çelişkiler bulunur. Ekim 2002’de, Sputnik 2 görevinde çalışmış olan bilim adamlarından biri, Dimitri Maleşenkov, Layka’nın fırlatmanın ilk gününde, birkaç saat içinde aşırı stres ve sıcaklıktan dolayı öldüğünün neredeyse kesin olduğunu açıklar. Teknik bir sorundan dolayı, kabindeki sıcaklık planlananın üzerine çıkmıştır.
Layka’dan sonra insanoğlu uzayda çok yol alır. Layka da farklı ülkelerce farklı şekillerde onurlandırılır. 2008’de Moskova yakınlarındaki bir araştırma tesisinde Layka adına bir anıt açılır. Mars’taki bir bölgeye onun adı verilir. Pek çok ülkede pullarda, kartpostallarda, çizgi romanlarda, şarkılarda yer alır. Umarım, bunlar yetmiştir, Layka biz insanoğlunu affetmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder