Opriçnikler, opriçnina ordusunun ( muhafızlardan
oluşan bir müfreze ) bir parçası olan muhafızlardır, yani Rus Çarı
Korkunç İvan'ın 1565'teki siyasi reformunun bir parçası
olarak oluşturduğu kişisel muhafızlardır.
1550 yılında, "Korkunç" İvan Vasilyeviç, Rus
devletinde askeri reform sırasında boyarların "en iyi"
çocuklarından bir "Seçilmiş Bin" oluşturmayı planladı.
Çekirdeğinin en asil ailelerin temsilcilerinden ve soylu
prenslerin torunlarından oluşması gerekiyordu. Çarın planına göre birliklerin
önemli ve çeşitli komuta (liderlik) görevlerini üstlenmeleri, özellikle alay komutanlığı ve komutanlığı görevlerini
üstlenmeleri gerekiyordu. Moskova civarında kendilerine arazi
sağlanması planlanmıştı ancak o dönemde bu projenin hayata geçirilmesi
mümkün görünmüyordu.
3 Şubat 1565'te Çar IV. Korkunç İvan, Rus devletini ikiye
böldü: Otokrat, iktidarını defalarca kısıtlayan güçlü boyarlar ve din
adamlarıyla yıllarca süren çatışmaların ardından böylesine sıra dışı bir adım
attı.
'Opriçnikler' Çar IV. Korkunç İvan'a tamamen sadıktı.
İhanetten şüphelendiği boyarlara karşı terör uyguladılar.
Ülkenin toprakları 'opriçnina' (Eski Rusça 'opriç' -
'dışarı' ve 'ayrıca') ve 'zemşçina' olarak ikiye ayrıldı. İlki aslında
hükümdarın kişisel kaderi haline geldi ve orada bölünmeden hüküm sürdü.
'Opriçnina' en zengin toprakları içeriyordu. Siyasi merkezi
Moskova ve Vladimir arasındaki Aleksandrov Sloboda kraliyet ikametgahıydı.
Boyar ailelerinin büyük arazilerinin bulunduğu diğer tüm
topraklar 'zemşçina'ya gitti. Başında Boyar Duması vardı, ancak çar hala en
önemli meseleleri kendisi için kararlaştırma hakkını elinde tutuyordu.
Koruma için, IV. İvan da kendi muhafızlarını kurdu - ona
tamamen sadık olan 'opriçnikler'. Otokratın itiraz ettiği ve vatana ihanetle
şüphelendiği boyarlara ve din adamlarına karşı terör uyguladılar.
'Opriçnik' ordusu, 1570'te Veliky Novgorod'da olduğu gibi,
koca şehirleri bile yağmaladı. Ancak dış düşman karşısında güçsüz kaldı ve
1571'de Kırım Hanı Devlet Giray'ın Moskova'yı yakmasını engelleyemedi.
Devlet aygıtının ve onun silahlı kuvvetlerinin zayıflığının
bu şekilde ortaya çıkmasından kısa bir süre sonra IV. İvan 'opriçnina'yı
kaldırdı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder