Rus kadınları

Samih Güven

Kaynak: https://samihguven.blogspot.ru/

Rusça derslerinde bazı kelimelerin önemli fikirler verdiğini anladım. Rusçada erkekler için evlenmek kelimesi jenitsiya diye okunuyor, kadına ulaşmak gibi bir şey. Evli kadın için zamujem kelimesi kullanılıyor, yani erkeğin arkasında olmak. Erkeği bir korunak olarak öne almak, ona destek olmak veya erkeğin arkasında ikincil kalmak gibi yorumlar türetilebiliyor buradan. Yine kadınlar için evlenmek kelimesi vıhodit zamuj kelimesi yani bizim Türkçede de kullanılan bir anlamı var. Kocaya gitmek. Yalnız bu kelimelere ve anlamlarına bakıp, bugün için Rusya’da kadının konumuna ilişkin fikir üretmek yanlış olur. Çünkü Rusya kadınların özgür olduğu ülkelerden biridir.

Çarlık döneminde kadınların konumunun daha çok doğu ülkelerinde olabilecek bir durumda olduğunu söylemek yanlış olmaz. Ancak Ekim devrimiyle birlikte kadınların eğitimi, çalışma hayatında yer alması ve aile içindeki rolleri konusunda büyük değişimler yaşanmış. Kadının her anlamda eşit olmasını sağlamaya yönelik kafa yorulduğunu anlıyoruz.

Başka önemli bir nedense Rusya’da bazı savaşlar sonrasında, özellikle ikinci dünya savaşı sırasında ve sonrasında erkeklerin gerek cephede olması ve gerekse büyük kayıplar verilmesi nedenleriyle kadınlar çalışma hayatının hemen her alanında daha fazla yer almaya başlamış, hatta ekonomiyi sırtlamış.

Rusya’da özellikle içki ve sigara kullanımı gibi nedenlerle erkeklerin ortalama ömürleri kadınlara göre daha düşük. Bu genelde diğer ülkelerde de böyle olmasına rağmen Rusya’da erkeklerde ortalama ömür biraz daha düşük. Genel olarak aktif nüfusun azalması nedeniyle çocuk yapmayı teşvik etmeye dönük çeşitli destekler verildiği görülüyor. Bugün Rusya’da çalışma hayatının hemen her alanında kadınları görmek mümkün. Kadınların iş gücüne katılma oranları da epey yüksek ve Türkiye’nin iki katına yakın. Zaten genel olarak Rusya eğitim seviyesinin hem kadınlarda hem de erkeklerde %90’ların üzerinde olduğu bir ülke. Bununla birlikte kadınların politik yaşam ve iş kesiminde yöneticilik alanlarındaki payı Avrupa ülkelerine göre daha düşük seviyede.

Gecenin herhangi bir saatinde sokakta yalnız başına yürüyen bir kadın görebilirsiniz. Kadın cinayetleri veya buna benzer olayların birçok ülkeye göre az olduğu bir ülkedir Rusya. Bana kalırsa çok önemli bir konu da tıpkı ABD ve Avrupa’da daha önce yaşanmış olduğu gibi özellikle devrim sonrası kadın erkek ilişkilerine bakış konusunda önemli bir değişiklik yaşanmış olmasıdır. Bu durum kadınların özgüvenini artırmıştır.