Havalar, hava değil!

Moskova’da yaşayıp da hava durumu haberlerine ilgisiz kalmak mümkün değil. Neyse ki ben artık alışanlar sınıfına girdim.

Rusya'da hava koşulları pek çok şarkının da konusu. Bunlardan biri de "Nipagoda".

‘Nipagoda’ (НЕПОГОДА -‘Kötü havalar’) Şarkısı, ‘Мери Попинс, до свидания’ (‘Meri Popins, güle güle’) adlı bir Rus film müzikali için 1983 yılında yazıldı. Bu televizyon müzikali, Pamela Trevers adındaki İngiliz yazarın 1934 yılında yazdığı bir masaldan yola çıkılarak 80’lerin başında çekildi. Doğaüstü yetenekleri olan bir bakıcının hikayesini anlatan bu masal, İngiltere’de olduğu kadar başka ülkelerde de çok popüler olmuştu. Rus müzikali yayınlandıktan sonra ‘Meri Popins’ adı Rusya’da efsaneleşmiş, ideal bir bakıcı anlamıyla eşleşmiştir.

Müzikalde yer alan ‘Nipogoda’ Şarkısı, Rusya’da bir zamanlar çok popülerdi, halen de herkesçe biliniyor, severek dinleniyor.

Rusya’daki sert hava koşulları nedeniyle Ruslar gündelik konuşmalarında genellikle havadan şikayetlenirler. Gerçekten de Rusya’da kışlar aşırı soğuk, yazlar ise sıcak ve kurak geçer.

Moskova'da kelebek ömürlü, kısacık bir yaz var. “Moskova'da kış dokuz ay sürer, üç ay da yazı beklemekle geçer,” diye çok yaygın bir söz var.

‘Nipogoda’ (hava değil) kelimesi, genellikle sonbahar, kış ve ilkbahar başındaki yağmurlu karlı havalar için kullanılır.

Rusça’da kötü hava ile ilgili başka deyimler de var:

Şiddetli yağmuru gören Ruslar, ‘льёт как из ведра’ (‘yağmur kovadan boşanırcasına yağıyor’) derler. Bizdeki “yağmur bardaktan boşanırcasına yağıyor,” sözünün bir benzeri. Ancak tabii ki fark var: Birinde kova, diğerindeyse bardak.

Bu tip havalara ayrıca ‘нелётная погода’ (‘uçuş için uygun olmayan hava’; ‘kötü hava şartları’) denir. Bu deyim aslında havacılıktan Rusların gündelik hayatına da geçti, sık sık duyulabilir: ‘Погода сегодня нелётная’.

Havanın zor koşullarına rağmen Ruslar yine de bu konuda iyimser olmaya çalışıyorlar. Örneğin, Ruslar’dan sık sık ‘у природы нет плохой погоды’ (doğanın kötü havası olmaz) deyimini duyabilirsiniz. Bu deyim de popüler bir şarkının adı, fakat sıkça kullanıldığı için kalıplaştı ve şarkıdan ayrı bir şekilde kullanılmaya başladı.

Rusya’da havaların her zaman kötü olduğunu düşünmeyin. Rusya’da Nisan (sonu), Mayıs, Haziran, Eylül aylarında yeniden güneşli, güzel havalara kavuşulur. Parklar, bahçeler yeşillenir, çiçeklenir, havuzlarda fıskiyeler çalışmaya başlar. Metro çıkışlarında sokak orkestraları insanları dansa davet eder.

Ancak uzun bir sabır gerekir. N'apalım, doğanın yasaları böyle. "Nipagoda" şarkısının sözlerindeki gibi; "kötü hava, kötü hava, yapacak bir şey yok, gidecek bir yer yok; altı ay kötü hava, altı ay dediğin nedir ki?"

Güneşi özleyeceğiz başka çare yok.

Bir gözüm televizyonda hava raporlarında şu anda Moskova ile İstanbul arasında 20 derecelik bir ısı farkı var.