Hangisi doğru? Rus mu, Rusyalı mı?

Kaynak: http://www.turkrus.com/

Rusça öğrenen yabancıları şaşırtan ayrımlardan biri de Rus (russkiy) ve Rusyalı (rоssiyanin) kelimeleri arasında. Peki, bu iki kelimenin arasındaki fark nedir ve nereden kaynaklanıyor? Resmi gazete Rossiyskaya Gazeta'nın yan yayınlarından RBTH sitesinde bu konu enine boyuna açıklandı. Yazı özetle şöyle:

"Rusya vatandaşlarının yüzde 80'i etnik açıdan Rus. Yani tıpkı Ukraynalılar ve Belaruslular gibi bir Doğu Slav halkına mensup. Öte yandan, Rusya'da yaşayan tek etnisite Ruslar değil. İnsanlar Rusya vatandaşı oldukları halde etnik bakımdan Tatar, Yakut, Dağıstanlı ya da Çeçen olabilir ve bu etnik grupların sayısı 190'ın üzerinde.

Sovyetler Birliği yıllarında, tüm bu etnisitelerin mensupları kendilerini Sovyet vatandaşı olarak adlandırabiliyordu. Ama Sovyetler yıkılınca durum değişti. 1990'ların karmaşasında kendine yön çizmeye çalışan Rusya'nın imdadına ise Rossiyski-rossiyanin (Rusya-Rusyalı) kelimeleri yetişti. Etnik aidiyetini bildirmek için "Tatarım" diyen bir kişi, vatandaşlık bağını dile getirmek içinse "Rusyalıyım" kelimesini kullanabilir.

Yine de karıştıranlar için ipucu: Resmiyetin söz konusu olduğu ya da politik açıdan doğru konuşmak gerektiği durumlarda "rossiyski-rossiyanin", gayrı resmi ortamlarda ve genel konuşurken ise "russkiy" (Rus) kelimeleri tercih edilebilir."

Bu durumda, örneğin "Rus turistler" değil "Rusyalı turistler" demek daha doğru ama medyada ikisi de yan yana kullanılıyor ve ikisi de pratikte karşılık buluyor.