Bundan elli yıl önce, 12 Nisan 1961 tarihinde, içinde uzaya çıkan ilk insanin, Sovyet kozmonot Yuriy Alekseyeviç Gagarin(Юрий Алексеевич Гагарин)'in bulunduğu Vosktok uzay gemisi, Kazakistan’daki Baykonur uzay üssünden Moskova saatiyle 09:07’de fırlatıldı. Uzaydaki ilk kozmonot, uzay aracıyla yörünge çevresinde bir devir yapıp 10:55’te Rusya’nın güney-doğusundaki Saratov bölgesinde Smelovka köyüne iniş yaptı. Yörüngenin yere en yakın noktası 181 kilometre, en uzak noktasıysa 327 kilometreydi.
Gagarin’in bulunduğu iniş aracı, frenleme sistemindeki arızalar nedeniyle daha önce planlanan yerin dışında bir yere iniş yaptı.
Saat 10:48’de yakındaki askeri havaalanının radarı uzay aracını buldu. Sonra plana göre yeryüzüne 7 kilometre kala Gagarin araçtan ayrıldı ve radarda iki hedef ortaya çıktı.
Bir orman bekçisinin karısı Anna Akimovna Tahtarova ve 6 yaşındaki torunu Rita, kozmonotu gören ilk insanlardı. Bir süre sonra olay yerine yakındaki birlikten askerler geldi. Bir grup asker iniş aracını koruma altına aldı, diğer grup Gagarin’i birliğe getirdi.
Gagarin askeri birlikte hava savunması tümen komutanına telefon ederek şunları söyledi:
‘Hava kuvvetleri Başkomutanına şu sözlerimin aktarılmasını istiyorum: görevimi yerine getirdim, plana göre saptanan yere iniş yaptım, kendimi iyi hissediyorum, arıza yoktur. Gagarin’.
ABD uzay ajansı uzun süre Gagarin’in uçuşunun tam bir uzay uçuşu olmadığını ileri sürerek bu uçuşu kabul etmek istemedi. Amerikalılara göre kozmonotun dönüşü iniş aracı ile yapılmalıydı. Bu görüş, dünya topluluğu tarafından kabul edilmedi.
Gagarin bu parlak uzay uçuşu başarısından sonra 30 ülkeyi ziyaret etti. Bazen günde 18-20 kez konuşma yaptığı oluyordu.
1961 yılının Temmuz ayında Gagarin İngiltere’ye geldi. Bu ziyaret sırasında uzay geliştirme fonu Yuriy Gagarin’e altın madalya verdi ve kozmonot Başbakan Garold Makmillan ve kraliçe II.Elizabeth ile görüştü. Kraliçe Gagarin’in sıradışı, gök insanı olduğunu söyleyerek kozmonot ile fotoğrafını çektirdi.
1964’te Gagarin Kozmonotların hazırlanması merkezi başkan yardımcısı oldu. Pek çok uzay programının hazırlanmasına katıldı. Gagarin Ay’a uçuşları hazırlamak için çok çaba harcadı. İlk kozmonot, Ay’a gitmesi planlanan ekibe giriyordu.
Dünyanın bu ilk kozmonotu 27 Mart 1968 tarihinde MiG-15 tipi uçakla eğitim uçuşu gerçekleştirdiği sırada yaşamını yitirdi.
Altmışlı yıllarda Sovyet Birliğinde Yuriy Gagarin’in onuruna çocuklara Yuriy adı verilmesi bir modaydı. Aynı moda Batı’da da görüldü.
Ay’ın görünmeyen tarafında bir krater onun onuruna Gagarin adıyla adlandırıldı.
1968 yılında Uluslararası Havacılık Federasyonu (FAI) uzayın araştırılmasına katkı sağlayan kozmonot ile astronotlara Gagarin madalyası veriyor.
Rusya’da ve eski Sovyet ülkelerinde çok yerleşim biriminde Gagarin’in isimini taşıyan sokak, cadde, meydan, bulvar, park, kulüp ve okullar vardır.
1968 yılında Smolensk kentindeki kent Gagarin’in onuruna adlandırıldı.
Ay’a iniş yapan Amerikan astronotları Ay’da, uzayın araştırılmasında önemli rol oyanayan insanların tasvir edildiği madalyaları bıraktılar. Sovyet kozmonotlarının tasvir ediliği iki madalyadan birinde Yuriy Gagarin’in resmi vardır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder