Preçistinka sokağı

© http://readmas.ru/

Preçistinka, Moskova’nın merkezindeki benzersiz sokaklardan biri. Bu sokakta bulunan evlerin çoğu önemli mimari anıtlardan sayılıyor.

Kaynak: http://turkish.ruvr.ru/

Bir zamanlar bu evlerde soylu aristokratlar ve tüccarlar oturuyorlardı. Her halde Moskova’da bu sayıda zarif köşkün bulunduğu başka bir sokak yoktur. 

Preçistinka sokağı,geçmişin anılarıyla yaşayan geçkin bir soylu bayana benzetilebilir.

16. yüzyılda burası sadece küçük bir yol idi. Rus çarları bu yoldan geçerek dua etmek için yakınındaki Novodeviçiye Manastırına giderlerdi. Zaman geçtikçe bu yol boyunca sokak oluştu. 1658’te bu sokağa Preçistinka adı verildi. 

Yeni sokak Moskovalı mimarların büyük ilgisini çekmişti. Bu sokakta birbiri ardından muhteşem köşkler kurulmaya başladı. Her aristokrat komşusuna taş çıkartmağa çalışarak en iyi mimarlara başvuruyordu. Mimarlar arasındaki rekabet kuşkusuz en çok Preçistinka sokağına yaradı. Preçistinka, Moskova’nın en güzel ve görkemli sokaklarından biri oldu.

Preçistinka sokağında yaşayanların huzur ve sükun içindeki yaşamı 1812 yılına kadar sürdü. O yıl Fransa imparatoru Napolyon’un komutası altındaki askeri birlikler Moskova’ya girmişti. Başlayan yangınlar kentin önemli kısmını yok etti. 

Çağdaşların anılarından anlaşıldığına göre Preçistinka sokağındaki muhteşem köşklerden topu topu 5 bina kalmıştı geriye. Mucize kabilinden 17. yüzyılın sonlarında inşa edilen Beyaz ve Kırmızı Saraylar yok olmadı. Bugün bunlar, Preçistinka sokağındaki 1 ve 2 numaralı evler en eski binalardır. 

Fransız birlikleri Rusya’dan kovulduktan hemen sonra Preçistinka sokağında yeni köşkler yaplıdı ve sokak yeniden aristokratik parlaklığına dönüş yaptı. 

19. yüzyılın ikinci yarısında muhteşem köşkler fakir düşmüş aristoklardan zengin sanayicilere ve tüccarlara geçmeye başladı. Köşklerin yeni sahipleri de güzel bir yaşam yaşamak istiyorlardı. Bunun için Preçistinka sokağındaki köşkler değişiklikler yapılarak daha görkemli binalara dönüştürülüyordu. Yakınlarında modern stilde çok katlı evler inşa ediliyordu.

Rus ve Avrupa resim kolleksiyonunu yapan meşhur tüccar, bilim ve sanat koruyucusu İvan Morozov Preçistinka sokağında eski bir köşkü, 21 numaralı evi satın alarak resim koleksiyonunun korunması için elverişli hale getirdi. Köşkün odaları geniş sergi salonlarına dönüştürdü. 

1914 yılına doğru Morozov’un koleksiyonunda 250'yi aşkın resim bulunuyordu. Bu hobisi için para esirgemiyordu. Fransızlar ona, pazarlık etmeyen Rus tüccarı adını vermişlerdi. Morozov koleksiyonunu Moskova’ya bağışlamak niyetinde idi. Fakat 1917 Devrimi planlarını “değiştirdi”. Devrimden sonra Morozov’un resim koleksiyonuna ve Preçistinka sokağındaki köşküne el konuldu. Köşkte devlet müzesi açıldı. 

Şaheserlerin eski sahibi ise koleksiyonun konservatörü yardımcılığına atandı. Morozov ailesine eski köşklerinde üç oda ayrılmıştı. 1919 İlkbaharında Morozov ülke dışına göç etti ve iki yıl sonra Paris’te öldü. 

Meşhur Rus tüccarının koleksiyonu Sn. Petersburg’daki Ermitaj müzesi ile Moskova’daki Plastik sanatlar müzesi arasında paylaştırıldı. Şimdi ise Morozov’un eski köşkünde Rusya güzel sanatlar Akademisi bulunuyor.

1921'de Preçistinka sokağının adı değiştirildi. Devrimci,anarşizmin teorisyeni, prens Pyotr Kropotkin anısına sokağa Kropotkin adı verildi. Sırası gelmişken es geçmemek gerekir ki Pyotr Kropotkin Rusya’daki en eski ve en ünlü soylardan birinin temsilcisiydi. 1994'te sokağa eski adı iade edildi. Kendisine özgü çehresi korunmuş olan Preçistinka sokağı herkese çoktan geçmişe karışan eski Moskova’yı anımsatır.

Tamamını oku: http://turkish.ruvr.ru/2014_03_16/Prechistinka-sokagi/