Düğünlerde neden “Gorka!” diye bağırılır? “Tost”un incelikleri

İgor Ryabtsev
Çeviri: Metin UÇAR 
(Kompas dergisi)

Rusya’da “Tost söylemeden sadece alkolikler içer!” derler. 
Kadehler kalkarken gönülden kopan dileklerin söylenmesiyle tost kültürü vücut bulur. 

Rus dostlarınız ile bir akşam bir araya geldiğinizde mutlaka misafirlerin değişik konuların şerefine nasıl kadeh kaldırıp, iki kelam ettiklerini görmüşsünüzdür, duymuşsunuzdur. Bazılarının yaptıkları konuşmalar kısadır, bazıları ise dakikalar sürer. Bu, “şerefe” dile getirilen konuşmalara “tost” denir.

Belki uğruna bir araya gelinen olayla ilgisi hiç olmayan, uzun mu uzun hikayeler bile dinlemiş olabilirsiniz. Sonradan anlarsınız ki tüm bu hikaye aslında dile getirilen bir tost imiş! Üstelik şerefine içilecek bir konunun olmadığı bir anda, sıradan bir barda bile tost duyabilirsiniz.

Ruslar kısa da olsa tost söylemeden kadeh kaldıramaz diye düşünürsünüz.

Tarihçilerin görüşüne göre ‘tost’ adı, İngilizce “bir dilim ekmek” anlamına gelen ‘TOAST’ kelimesinden gelmedir.

Meğerse İngilizler kadehlerindeki şarabı içmeden önce, ellerinin altındaki bir ekmek parçasını kadehe daldırır, şerefe bir kaç söz söylerlermiş!

Bu gelenek Rusya’ya, daha da önemlisi Sovyet coğrafyasına nasıl yerleşmiştir, bilinmez. Ancak modern Rus dilinde ‘tost’ kelimesi, içki masasında bulunan misafirlerin içkisini içmeden önce dile getirdikleri kısa konuşma için kullanılır. Bu gelenek özellikle Kafkasya’nın güneyinde zirveye çıkmıştır. Buradaki tostlar oldukça uzundur ve ders çıkarılacak hikayeleri hatırlatırlar. Tostlar değişik nedenlerle dile getirilir. Ancak en yaygın olanları düğünlerde yeni evlilerin şerefine söylenen, doğum günlerinde, Yeni Yıl’da veya Uluslararası Kadınlar Günü 8 Mart’ta dile getirilen tostlardır. Rus dostlarınız ile bir araya geldiğinizde ‘ofsayt’ta kalmamanız için size bazı tipik tostları öğretmek istedik.

Hadi şerefinize! Na zdorovye! Ya da “za vaşa zdarovye!”

*
Doğum günü

В Сибири говорят;
1000 км - не расстояние,

100 оленей - не стадо,
60 градусов - не мороз,

50 лет - не возраст.

Sibirya’da;
1000 km mesafe,

100 geyik sürü,
60 derece ayaz,

50 yıl yaş değil derler.

*

Один старый мудрый грузин говорил:

- Если хочешь быть счастлив один день - напейся.

- Если хочешь быть счастлив неделю - заболей.

- Если хочешь быть счастлив один месяц - женись!

- Хочешь быть счастливым один год - заведи любовницу.

Если хочешь быть счастливым всю жизнь - будь здоров, дорогой.

Bilge bir Gürcü demiş ki:

- Bir günlüğüne mutlu olmak istiyorsan, kafayı çek.

- Bir haftalığına mutlu olmak istiyorsan, hastalan.

- Bir aylığına mutlu olmak istiyorsan, evlen!

- Bir yıllığına mutlu olmak istiyorsan kendine sevgili bul.

Eğer ki tüm hayatın boyunca mutlu olmak istiyorsan

Sağlıklı ol, gözüm!

*
Лет до двести тебе жить, а нам свидетелями быть!

Sana iki yüz yıl ömür, bize de tanık olmak nasip olsun!

*
Düğün

Живите весело и дружно,

Имейте в жизни все, что нужно!

Горько!

Neşeli ve dostça yaşayın,

Hayatta ne lazımsa sahip olun!

Acı! (Gorka!)

(Çevirenin notu: Tostu söyleyen kişi kadehinden bir yudum alır ve ‘Acı’ (Gorka) diye bağırır. Bu genç evlililerin birbirlerini öpmesi gerektiği anlamına gelir. Ancak genç evlililer birbirini öperse içkinin tadı yerine gelecektir.)

*

Любовь — это не когда смотрят друг на друга, а когда смотрят в одном направлении. Смотрите всегда в одном направлении!

Aşk iki insanın insanın birbirine değil, aynı yönde bakmasıdır. Her zaman aynı yöne bakın!

*

По закону можно иметь только одну жену. Женатые утверждают, что этот закон защищает мужчин, которые не в состоянии защитить себя сами. От женщин.  Так выпьем за то, чтобы наш молодой муж никогда не захотел бы иметь гарем. Но не потому, что боялся не справиться с несколькими женщинами, а потому, что его жена одна стоит целого гарема. За молодых! Горько!

Evliler, kanunen bir eş alabilirsin iddiasındadır, Kanunun kendilerini koruyamayan erkekleri... kadınlardan koruduğunu söylerler. Genç damadın hiç bir zaman haremi olmasını istememesi şerefine içelim. Amma, bir kaç kadının üstesinden gelemeyeceği için değil,  sadece eşinin bir hareme eşdeğer olmasından dolayı. Gençlerin şerefine! Acı!

*
Yeni yıl

Друзья! Предлагаю поблагодарить старый год за светлое наследство, оставленное им, - за минуты радости, любви, успеха и неоценимый опыт для ума и профессионализма.

Dostlar! Eski yıla teşekkür edelim derim bıraktığı aydınlık mirası için, mutluluk, aşk, başarı anları için ve akıl, profesyonelizm için paha biçilmez bir deneyim olduğu için.

*
Мать спрашивает взрослую дочь: - А ты что ждешь от Нового года? - И сама толком не знаю. Чего-то хочется... То ли, семечек, то ли... замуж! Выпьем же за то, чтобы в Новом году у каждого было все, включая и семечки

Annesi yetişkin kızına sorar: - Peki, Yeni Yıl’dan ne bekliyorsun? - Ah bir bilsem. Bir şeyler istiyorum ama... Çekirdek mi desem... kocaya varmak mı desem! Gelin, Yeni Yılda herkesin her şeyi olsun diye içelim, çekirdek de dahil.

*
Желаю, чтобы у всех собравшихся в Новом году, всевозможные неприятности и беды пришлись на один - единственный день - 29 февраля.

Yeni Yıl’ı karşılamak için toplanın herkesin başına gelecek her türlü sorun ve felaket tek bir güne denk gelsin, 29 şubata..

*
Kısa tostlar ayrıca popülerdirler, kısa tost söylemek bir sanat olarak kabul edilir. Böylesi tostları dile getiren kişiler hitap sanatına sahip olduklarını göstermek ve bir iki kelimenin yardımı ile en önemli fikri dile getirmek şansına sahiptirler.

Пусть наши желания сойдут с ума от наших возможностей.

Dileklerimiz imkanlarımızı deli etsin!

*
Водка - наш враг, но кто сказал, что мы боимся врагов.

Vodka düşmanımızdır, ancak kim düşmanlarımızdan korktuğumuzu söyledi ki.

*
Чтоб у нас все было и нам за это ничего (плохого) не было!

Her şeyimiz olsun ama bunun için bizden hiçbir şey çıkmasın!