Kaynak:
http://www.turkrus.com/
Bir ucundan öbür ucuna 11 saatte uçulan Rusya'da konuşulan
Rusça bölgelere göre ne kadar farklılık gösteriyor? Ana dili Rusça
olmayanlarınki anlaşılır olsa da, Rusların konuştuğu lehçe, diyalekt her yerde
aynı mı? Sorular sorular... Moskova ile Vladivostok arası 9 bin kilometre..
Moskova-Ryazan ise 200... Peki nasıl oluyor da Vladivostok'taki Rusça
Moskova'ya Ryazan'dan daha yakın olabiliyor? Cevap her zamanki gibi tarihte
yatıyor. İşte RBTH sitesinin derlediği ayrıntılar:
Rusçanın kendi içinde diyalektlere ayrışması feodal
prenslikler, ya da Rusçasıyla knezlikler halinde yaşadıkları 14. yüzyıla
dayanır. Coğrafi olarak birbirlerine yakın olmalarına rağmen 3 diyalekt ortaya
çıkar:
Rusça, Ukraynaca ve Belarusça.
Bu diyalektler sonraki yüzyıllarda da gelişmeye devam ederek üç ayrı dil haline gelecektir.
Rusça, Ukraynaca ve Belarusça.
Bu diyalektler sonraki yüzyıllarda da gelişmeye devam ederek üç ayrı dil haline gelecektir.
Rusçanın kendi içinde de üç farklı diyalekt ayırt edilir:
Kuzey (resimde turuncu), Güney (yeşil) ve Merkez (sarı).
Bugün "edebi norm" kabul edilen merkez diyalekt, büyük oranda kuzey ve güney diyalektlerinin etkisi altında gelişmiştir.
Bugün "edebi norm" kabul edilen merkez diyalekt, büyük oranda kuzey ve güney diyalektlerinin etkisi altında gelişmiştir.
Diyalektlerin yayılışını gösteren bu harita Vladivostok ile
Moskova bu kadar iyi anlaşırken Arhangelsk ve Krasnodarlı birinin konuşmasının
neden Moskovalının kulağını tırmaladığını çok iyi betimler.
Peki Rusça içi diyalektler arasındaki farklar nedir?
Kuzeydeki Petrozavodsk'tan bir trene binip güneydeki
Soçi'ye doğru ilerlerseniz bazı Rusların kelimeleri "o" yerine
"a", "ts" yerine "ç" ve "h" yerine
"g" sesleriyle telaffuz ettiğini işitirsiniz. Örneğin
"haraşo" yerine "horoşo", "Maskva" yerine
"Moskva", ya da "kniga" yerine "kniha"
gibi.
Bazı yörelerde "f" sesi ile "h" sesinin değiştiğine şahit olmak da mümkün. "Graf Tolstoy" (Kont Tolstoy) yerine "Grah Tolstoy" gibi.
Bazı yörelerde "f" sesi ile "h" sesinin değiştiğine şahit olmak da mümkün. "Graf Tolstoy" (Kont Tolstoy) yerine "Grah Tolstoy" gibi.
Bir diğer ilginç telaffuz da "ç" yerine
"ts" sesinin gelmesi. Bazı yörelerde "peçka" yerine
"petska" kelimesini işitirseniz, size "sobadan" söz
edildiğinden emin olabilirsiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder