Ülkenin
Kimliği
Rusya Federasyonu, Eski Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri
Birliği (S.S.C.B)’nin Haziran 1991 yılında dağılmasından sonra oluşan bir
devlettir.
Rusya Federasyonu’nun topraklarının yarısı Avrupa’da,
yarısı Asya’dadır. Yani bir Avrasya ülkesidir.
Asya’daki topraklarının büyük bölümüne Sibirya adı verilir.
Toprak
büyüklüğü
Rusya Federasyonunun toplam yüzölçümü 17.075.200 km2’dir.
Karaların 16.995.800 km2, akarsu ve göllerin 79,400
km2’dir.
Toplam kara sınırları 20,241.5 km’dir.
Komşuları
ve sınır uzunlukları
Azerbaycan 284 km,
Beyaz Rusya 959 km,
Çin (güney doğu) 3,605 km,
Çin (güney ) 40 km,
Estonya 290 km,
Finlandiya 1,313 km,
Gürcistan 723 km,
Kazakistan 6,846 km,
Kuzey Kore 17,5 km,
Letonya 292 km,
Litvanya (Kaliningrad Oblast) 227 km,
Moğolistan 3,441 km,
Norveç 196 km,
Polonya (Kaliningrad Oblast) 432 km,
Ukraynal,576 km’dir.
Kıyı Uzunluğu ise 37,653 km’dir.
Rusya Federasyonu’nun büyüklüğü, eski Sovyetler Birliğinin
%76'sına tekabül eder.
Aynı zamanda dünya karalarının yaklaşık %12'sini oluşturur.
Rusya
Federasyonu’nun Doğal Coğrafya Özellikleri
Rusya, yüzölçümü bakımından dünyanın en büyük ülkesidir.
Yaklaşık 17.075.000 kilometrekarelik bir yüzölçümüne
sahiptir.
Bu kadar geniş olan ülke Asya kıtasının büyük bir
bölümüyle, Doğu Avrupa topraklarının bir kısmını içermektedir.
Rusya’nın doğal yapısı incelendiğinde üç önemli özellik
görülür.
Birincisi, dünyanın en geniş ülkesi olmasına rağmen
topraklarının % 70’i boştur.
İkincisi topraklarıyla denizleri kuşatan en geniş bir “kıta
ülkesi” olmasıdır.
Üçüncüsü ise, diğer ülkelerdeki gibi dağlık ve tepelik
olmaktan ziyade, daha çok ormanlık ve yeşil ovalık bir ülkedir.
Doğu Sibirya’daki Lena Nehri ara hat kabul edilirse, bu
hattın batı ve kuzey bölgelerinde kalan arazi oldukça düz ve ovalık olup,
yükseltisi genel olarak 1000 metrenin altındadır.
Bu hattın doğu ve güneyine doğru ise, arazi engebeli ve
dağlıktır. Kafkas Dağları Gürcistan’la olan Doğal sınırı meydana getirir.
Ülkenin en alçak noktası Hazar denizi -28 m, en yüksek
noktası ise Elbrus dağı 5,633 m ’dir.
Doğu Avrupa bölümü toprakları alçak bir plato
görünümündedir.
Bu plato Ural Dağlarıyla birlikte güney kesimi yaklaşık
5000 km kadar devam eder ve bu alçak yaylanın bir devamı da Kafkaslara kadar
uzanır.
Baltık Denizi ile Pasifik Okyanusu arasında uzanan bu geniş
toprakların, Asya bölümü de yine geniş bir plato özelliği taşımaktadır.
Asya topraklarının güney ve doğusu ise dağlıktır.
Ülkenin Ural’dan başka iki önemli dağı, Kırım ve Kopet
dağlarıdır.
Rusya’nın en kuzeyinde, şerit halinde tundra kuşağı uzanır.
Batı ve güneybatı bölgelerde ovalardan başka, ayrıca
bataklıklar ve çöller de mevcuttur.
Akarsular
Rusya’da akarsuların en büyük özelliği, akarsuların kaynağı,
suladığı alanlar ve döküldüğü bölge tamamen ülke sınırları içinde kalır.
Diğer bir deyimle, Rusya akarsular bakımından bütünlük arz
eder.
Avrupa topraklarında bulunan akarsular; Volga, Don,
Dinyeper, Kuzey Dvino’dur. Bu nehirler Moskova yakınlarından doğar ve dört ayrı
denize dökülürler.
Bu denizler Baltık, Karadeniz, Beyaz Deniz ve Hazar
Denizidir.
Sibirya bölgesindeki akarsular; Obi, Yenisey ve Lena’dır.
Bu üç nehrin her biri yaklaşık olarak 3000 kilometre
uzunluğa sahiptir.
Lena, Yenisey, Obi ve Volga nehirleri, ülkeyi kuzeyden
güneye kesen, su kapasiteleri en fazla olan dört büyük nehirdir.
Güneyde yer alan Volga, Hazar Denizine dökülür.
Ülkede bulunan diğer nehirler şunlardır: Neman, Donets,
Dinyester, Pechora, Ussuri, Amur ve Angara’dır. Amur Nehri, Kabarovsk
bölgesinde Ussuri ile birleşir. Angara ise, Yenisey Irmağım meydana getiren iki
koldan biridir.
Kıyısı
bulunan denizler
Rusya, kuzeyde Beyaz Burent, Kara, Laptav, Sibirya,
Chukchi; doğuda Okhotsk ve Japon; güneyde ve güneybatıda Hazar, Azak ve
Karadeniz; kuzeybatıda Baltık Denizi ile çevrilmiştir.
Rusya’nın denizleri, kutup dairesinin ötesinde yer
almasından dolayı, ulaşım için pek elverişli değildir.
Bu nedenle Rusya’nın politikası, hep güneydeki sıcak
denizlere (Akdeniz, Hint Okyanusu ve Atlas Okyanusu) sahip olmak üzere
geliştirilmiştir.
Rusya tarihindeki Avrupa, Türkiye, İran, Afganistan ve Çin
üzerine yapmış olduğu savaşların temel nedeni, sıcak denizlere ulaşma
arzusudur.
Ülke kıyılarında irili ufaklı pek çok ada bulunmaktadır.
Bunlardan başlıcaları, büyük olanları; Novaya, Zemlya,
Severnaya, Yeni Sibirya Adaları, Chukchi ve Sakhalin Adasıdır.
Kıyısının bir bölümü Rusya Federasyonu sınırları içinde
kalan ve büyük bir göl olan Hazar Denizi, deniz seviyesinden yaklaşık 132 metre
kadar aşağıdadır.
İklim
koşulları
Yüzölçümü itibariyle dünyanın en büyük ülkesi olan Rusya
topraklarının %40'ı kutup bölgesinde yer almakta olup, donmuş toprakları teşkil
eder.
Rusya’nın güneybatısında ılıman kara, orta bölümünde sert
kara ve kuzey bölümünde ise kutup iklimi görülür.
Dolayısıyla ülke topraklarının büyük bir bölümünde, insan
yaşamını güçleştiren iklim şartları hüküm sürmektedir.
Rusya’nın iklimi, genel olarak kışları aşırı soğuk ve
yazları sıcak ve kurak geçen kara iklimi ile karakterize edilir.
Ancak ülkede dört iklim tipi seçilmektedir.
Kuzeyden güneye olmak üzere Soğuk-Tundra, Nemli Ormanlık
(Tayga), Sıcak ve Çöl ile Astropikal İldim kuşaklarıdır.
Kutup bölgesine yakın yerlerdeki SoğukTundra iklimi; uzun,
kuru ve şiddetli bir kışa sahiptir. Yazları sıcak ve oldukça loşcadır.
Tayga bölgesi nispeten yaz mevsiminde kar yağışları alır.
Ormanlar
ve bitki örtüsü
Dünyadaki ormanlık arazinin üçte biri buradadır.
Bu ormanlar ülke yüzölçümünün yaklaşık yarısını oluşturur.
Güneye doğru gidilince sıcak kuşağa geçilir. Burada hava
sıcaklığı oldukça yumuşaktır.
Kırım’da ise astropikal iklim mevcuttur.
Rusya, dünyanın en kurak ülkelerinden biridir. Bütün
topraklarının sadece dörtte birine yalan bir bölümü ortalama 500 milimetre
kadar yağış alır.
Bundan başka çoğu nemli bölgeler tarım için müsait
sıcaklığa sahip değildir.
Yağış miktarları ise yıldan yıla çeşitli farklılıklar
gösterir.
Yağışlar genele olarak kar şeklindedir.
Dünyanın en geniş topraklarına sahip olan Rusya’da, bitki
örtüsünün kuzeyden güneye gidildikçe sınırları kesin çizgilerle belirlenecek
şekilde kuşaklar halinde uzandığı görülür.
Ülkenin en kuzeyinde, tundra 164.400 kilometrekare
genişlikte bir kuşak oluşturur.
Tundra kuşağının güneyinde Baltık Denizinden Büyük Okyanusa
kadar 960-1120 km genişlikte uzanan kozalaklı ağaçlardan meydana gelmiş olan
tayga ormanları yer alır.
Tayganın başlıca türleri; çam, köknar, ladin ve huş
ağaçlarıdır.
Tayga kuşağının güneyinde step bölgesi yer alır.
Bundan sonra karma orman kuşağı gelir.
Güneye inildikçe iklim şartlarının etkisiyle bitki örtüsü
oldukça fakirleşmeye ve yarı çöl halini almaya başlar.
Dağlık bölgelerde çok çeşitli bitki örtüleri görülür.
Gürcistan sınırını belirleyen Kafkas dağlarında 2100 metreye kadar olan
bölgeler kışın yaprağını döken ormanlarla kaplıdır. Bu yükseldikten itibaren geniş
dağ otlakları yer alır.
Beşeri
Coğrafya Özellikleri
Doğal şartların elverişsizliği, ülke nüfusunu olumsuz yönde
etkilemiştir.
Ülkenin nüfusu, 1989’da 147 milyon ilçen, 2008’de
140.702.096 kişi olmuştur.
2010 yılı nüfusu 140.728.754 kişidir ve nüfus yoğunluğu ise
km2’ye 8,33 kişi düşmektedir.
Nüfus itibariyle, Eski Sovyetlerin %51'ini oluşturan
Rusya’da, nüfusun %73'ü şehirlerde, %27'si kırsal yerleşmelerde yaşar.
Etnik
yapı
Toplam nüfusun %82'sini Ruslar oluşturur.
Geri kalan nüfus ise Tatarlar (%4), UkraynalIlar (%3),
Beyaz Ruslar (%1), Almanlar, Yahudiler, Ermeniler, Kazaklar gibi uluslardan
meydana gelir.
Nüfus
yapısı
Başkent Moskova, 9 milyon nüfuslu metropoliten bir
şehirdir.
Rusya Federasyonu’nda doğum oranı ölüm oranından düşüktür.
Bu nedenle, nüfus hızla azalmaktadır.
Kadınların, erkeklere göre, diğer toplumlardakinden daha
uzun yaşaması, nüfusun yaşlı kesimindeki kadın oranını önemli miktarda
yükseltmektedir.
Yaşlı nüfus oranının yüksekliği, sosyal güvenlik sisteminin
yetersizliği, ülkenin gelecekte yaşayacağı ekonomik sıkıntıların habercisidir.
Doğumda beklenen ömür de son dönemde azalma eğilimi
göstermesi bakımından dikkat çekicidir.
AIDS gibi bulaşıcı hastalıklar ülke sağlığını tehdit
etmektedir.
Sovyet sisteminin çökmesinden sonraki yeniden yapılanma
döneminde, sosyal güvenlik sisteminin yetersiz kalmasının, beklenen ömrü
azaltıcı bir etkisi olduğu söylenebilir.
Ayrıca erkek bebek doğumunun kız bebek sayısından çok
olmasına rağmen, 30 yaşından büyük nüfustaki kadın oranının daha yüksek olması
ve erkeklerin beklenen ömürlerinin kadınlara göre 14 yıl kadar daha az olması
da toplumsal yaşam açısından önemlidir.
Resmi
dil, din
Resmi dili Rusça, dini Ortodoks Hıristiyan’dır.
Cumhuriyetler,
bölgeler, yöreler
Rusya Federasyonu’nda 21 cumhuriyet, 8 bölge, 47 yöre,
federal önem taşıyan iki şehir (Moskova ve St. Petersburg), 1 özerk yönetim
bölgesi (Yahudi) ve 10 özerk yönetim birimi bulunmaktadır.
Rusya Federasyonu içinde yer alan cumhuriyetler şunlardır;
Adige, Altay, Başkurdistan, Buryatya, Çeçenya, Çuvaşistan, Dağıstan, Hakasya,
İnguşya, Kabardin-Ballcar, Karelya, Komi, Kalmikya, Karaçay-Çerkes, Mari El,
Mordovya, Kuzey Osetya-Alaniya, Saha Cumhuriyeti (Yakutistan), Tataristan,
Tuva, Udmurtya’dır.
Rusya Federasyonu içinde 8 bölge vardır. Bunlar; Altay,
Kray, Habarovsk, Kamçatka Krayı, Krasnodar, Krasnoyarsk, Perm, Primorski,
Stavropol’dur.
Rusya içindeki yöreler ise şunlardır; Amur, Arhangelsk,
Astrahan, Belgorod, Bryansk, Çelyabinsk, Çita, Irkutsk, Ivanovo, Kaliningrad,
Kaluga, Kemerovo, Kirov, Kostroma, Kurgan, Kursk, Leningrad, Lipetsk, Magadan,
Moskova, Murmansk, Nijni Novgorod, Novgorod, Novosibirsk, Omsk, Orenburg,
Oryol, Penza, Pskov, Rostov, Ryazan, Sahalin, Şamara, Saratov, Smolensk,
Sverdlovsk, Tambov, Tomsk, Tula, Tver, Tümen, Ulyanovsk, Vladimir, Volgograd,
Vologda, Voronej, Yaroslavl’dur.
Rusya Federasyonu içinde yer alan 6 otonom birim ise şunlardır;
Aga Buryatya, Çukotka, Khantia-Mansia, Nenetsya, Ust-Orda Buryatya,
Yamalia’dır.
1 Ocak 2008'de, Ust-Orda Buryatya otonom birimi Irkutsk
Oblast bölgesi topraklarına katılacaktır.
Moskova
Yaklaşık 10 milyon insanın yaşadığı Moskova, Rusya’nın
başkentidir.
Rusya’nın batı kesiminde yer alır. Dış sınırlarını kabaca
Moskova Çevreyolu’nun çizdiği yaklaşık 1000 km2lik bir alanı kaplar.
Siyasal konumuyla tarih boyunca önemli bir rol oynayan
Moskova halen ülkenin en büyük şehri ve önde gelen sanayi, kültür, bilim ve eğitim
merkezidir.
Nüfusu 9 milyon dolayındadır. Avrupa Rusyası’ndaki geniş
ovanın ortasında yer alan Moskova, Volga’ya dökülen Oka’nın bir kolu olan
Moskova Irmağının geçtiği sığ bir vadide kuruludur.
Moskova’da Atlas Okyanusundan gelen ılıman batı rüzgârlarının
bir ölçüde yumuşattığı bir kara iklimi hâkimdir.
Kışlar uzun ve soğuk, yazlar ise kısa ve serin geçer.
Ocak ve Temmuz ortalama sıcaklıkları sırasıyla -10 ilâ 18°C
dir.
Ülkenin en gelişmiş ve en yoğun nüfuslu kesimini meydana
getiren Merkezî Ekonomik Bölgenin merkezi olarak sanayide birinci sırada yer
alır.
Başkent olarak taşıdığı idari öneme rağmen, şehrin hizmet
sektörünün istihdam içindeki payı oldukça düşüktür.
Toplam işgücünün yarıdan fazlasını genellikle dokuma ve
gıda sanayilerinde çalışan kadınlar meydana getirir.
Şehrin önde gelen sanayi dalları metal işleme ve makine
yapımıdır. Diğer önemli sanayi ürünleri arasında dokuma ve giyim eşyası,
kimyevî maddeler, gıda, ayakkabı ve ağaç işleri sayılabilir.
Şehir içi ulaşım yeraltı treni, otobüs, tramvay ve
troleybüs gibi toplu taşıma araçlarına dayanır.
Banliyölere ulaşımı Moskova Küçük Çevre Demiryolu ile
Moskova Metropoliten Alanı Çevre Demiryolu sağlar.
Çok sayıda eğitim kurumu toplanmıştır. En önde gelen yüksek
öğretim kurumu Moskova Devlet Üniversitesidir.
Diğer
büyük şehirler
St. Petersburg (4,6 milyon nüfuslu), Novosibirsk, Nijni
Novgorod, Yekaterinburg, Şamara, Omsk, Çelyabinsk, Kazan, Perm, Ufa, Rostov na
Donu ve Volgograd; Rusya’nın, nüfusu 1 milyonu aşan büyük şehirlerindendir.
Ekonomik
Coğrafya özellikleri
Rusya’nın ekonomisi tarım, sanayi, ormancılık ve
hayvancılığa dayalıdır.
Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla kurulan Rusya ve diğer
cumhuriyetlerde büyük bir ekonomik kriz yaşanmaktadır (1994).
Tarım
Rusya’da verimli topraklar çok azdır.
Ekonomisi bu nedenle A.B.D ekonomisinden daha güçsüzdür ve
bazı tarımsal ürünlerde A.B.D’ye bağımlıdır.
Ülkenin esas verimli bölgesi orta ve güney bölgelerindedir.
Başlıca tarım ürünleri arpa, çavdar, buğday, şekerpancarı,
patates ve ayçiçeğidir.
Özellikle Sovyet döneminin kapanması ve peşinden yaşanan
ekonomik krizler tarım ekonomisini de olumsuz etkilemiştir.
Tarımda çalışan nüfus 1992 yılında 10 milyon iken 2002
yılında 7,6 milyona gerilemiştir.
Tarımda çalışanların, toplam istihdamdaki payı bu dönemde %
14’den ,% 11,7’ye gerilemiştir.
Tahıl ve pancar üretimi önemli kayıplar verirken, meyve
sebze üretimi bir miktar artmıştır.
Yeni ekonominin ortaya çıkması ile marketlerdeki meyve ve
sebze reyonlarında ithalata dayalı pahalı ürünlerin, yurt içi üretimi teşvik
ettiği anlaşılmaktadır.
Yeni ekonomik gelişmelerin tarımdaki verimliliği genel
olarak arttırdığı görülmektedir.
Patates ve ayçiçeği hariç diğer tarımsal üretimin
verimliliği az da olsa artma eğilimindedir.
Ülkede bugün, 12.000 devlet çiftliği, 12.200 kolektif
çiftlik ve 10.000'den fazla tarımsal işletme vardır.
Ülke tarımına katkıda bulunmak üzere 100'den fazla Tarım
Araştırma Enstitüsü kurulmuştur.
Tarım sektöründe çalışan insan sayısı, toplam nüfusun
%10'nunu (15 milyon) teşkil eder.
Rusya’nın
en önemli tarım ürünleri
Rusya’nın en önemli tarım ürünleri; Buğday, patates, şeker
pancarı ve çeşitli sebzelerdir.
Ülkenin yıllık 100-120 milyon ton hububat (Buğday, Arpa,
Çavdar ve Yulaf) üretimi vardır ki, bu da eski Sovyet üretiminin yaklaşık
%52'si kadardır.
Yine Eski Sovyet yün üretiminin %47'si, şeker pancarının
%25'i, sebzelerin %43'ünü Rusya vermektedir.
Hayvancılık
Rusya’da hayvancılık önemli bir geçim kaynağıdır.
Doğal otlaklarda, sığır yetiştiriciliği yaygın olarak
yapılır.
Ülkenin Avrupa topraklarında ve batı Sibirya’nın bir
bölümünde özellikle sütçülük gelişmiştir.
Küçükbaş hayvan besiciliği ve tavukçuluk yaygın olarak
yapılır.
Hayvancılık alanında, gerek hayvan sayısı gerekse, üretim
rakamları 1990’lı yılların başına göre önemli gerilemeler göstermiştir.
Son dönemde, açılan soruşturmalar ve getirilen
kısıtlamalarla, kümes hayvanları ve kırmızı et ithalatı sınırlandırılmış ve
2003 yılından itibaren, hayvancılık sektöründe bir üretim artışı gözlenmiştir.
Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri de, yaptıkları
açıklamalarda, getirilen kısıtlamaların ithalatı engellemeyi amaçlamadığı,
sadece yerli üretimi arttırmayı hedeflediklerini ve bu hedeflere ulaşılmakta
olduğunu belirtmektedirler.
Büyükbaş hayvan sayısında henüz bir artış görülmemekle
birlikte, domuz ve küçükbaş sayısının artış görülmektedir.
Hayvansal üretim de 1990’lı yılların başındaki seviyeden
oldukça uzak olmasına rağmen artış eğilimindedir.
Balıkçılık
Atlas ve Büyük Okyanusa kıyıları olması sebebiyle, Rusya;
büyük balıkçılık filolarına sahiptir.
Dünya okyanuslarında, Rus balıkçılık filoları, Norveç,
Japonya, ABD’den sonra artık kendini hissettirmektedir.
Karadeniz ve Hazar Denizi’nde yapılan balıkçılık önemli
olmamakla beraber, en iyi havyar Hazar Denizinden yakalanan Mersin balığından
elde edilir.
Yıllık yakalanan balığın büyük kısmı, Kuzey ve Uzakdoğu
denizlerinden gelir.
Rusya balina avcılığında dünyada Japonya’dan sonra ikinci
sırada bulunmaktadır.
Ormancılık
Rusya’nın Avrupa bölümünde çam, köknar ve meşe, Sibirya
tarafında sedir, karaçam ve köknar ormanları yer alır.
Ormancılık ekonomide önemli yer tutar.
Dünya kereste üretiminin, yaklaşık % 20’sine yakın bir
bölümünü Rusya karşılar.
Kereste rezervlerinin % 80’ninden fazlası Sibirya bölgesinde
bulunur.
Dünya ölçeğinde Rusya Ormancılık ve balıkçılık bakımından
da önemli bir yeri vardır.
Dünya kereste rezervinin % 25'ine Rusya sahiptir.
En önemli kereste kaynakları, Sibirya’daki Tayga
ormanlarıdır.
Madencilik
Rusya, madenler bakımından çok zengin bir ülkedir.
Dünyanın ikinci büyük kömür üreticisi olan ülkede Kuzbass,
Karaganda, Donbass ve Perçora büyük kömür yatakları vardır.
Doğu Sibirya’da demir, altın, mika, kurşun, çinko, balar,
grafit, alüminyum ve elmas önemli madenlerdir.
Bilinen altın yataklarının %20'si Rusya’dadır.
Dünya demir rezervinin yaklaşık % 40’ı buradadır.
Ayrıca zengin kömür ve potasyumlu tuz yatakları mevcuttur.
Bütün madenleri ülke için yeterli miktarda çıkarılırken,
sadece kalay üretimi yetmemektedir.
Petrol
ve doğalgaz
Volga-Ural bölgesinde ve Sibirya Ovasındaki Tyumen alanında
petrol çıkarılmaktadır.
Ayrıca ülkenin birçok bölgesinde doğal gaz yatakları
bulunmaktadır.
Dünya enerji kaynaklarının %66'sını elinde bulunduran
Sibirya bölgesindeki, kömür, petrol, doğal gaz; dünya rezervlerinin %50'sinden
fazlasını oluşturur.
Sanayi
Rusya, sanayisi gelişmiş ülkeler arasında yer alır.
Ülkenin geniş bir coğrafyaya yayılması lojistik sorunlarım
da gündeme getirmekte ve tüketim merkezlerine yakın yerlerdeki yatırımları cezp
etmektedir.
Moskova, St. Petersburg ve Rostov Bölgesi üretim ve dağıtım
kanallarına yönelik yatırımların arttığı bölgeler olarak ön plana çıkmaktadır.
Başlıca gelişmiş sanayi kolları; çelik, makine, makine
aletleri, çimento, kâğıt, kimyevî maddeler ve otomobildir. Ülkede sanayinin
gelişmesini büyük ölçüde maden kaynakları sağlamıştır.
Ağır sanayi endüstri merkezlerinden ziyade demir ve kömür
rezervlerinin bulunduğu bölgelerde gelişmiştir.
Sanayi kuruluşlarında birbirini destekleyen fabrikaların
her birinin ayrı Cumhuriyette kurulmuş olması, 1991 yılından sonra Rus
sanayisini çökertme noktasına getirmiştir.
Ancak bu zorluklar, yıl geçtikçe giderilmektedir.
Kimya ve otomotiv sanayi oldukça ileri düzeydedir.
Ulaşım
Rusya’da ulaşım çok gelişmiştir.
Demiryolu ulaşımı, karayoluna nazaran daha yaygındır.
Demiryollarında hat aralıkları dünya standartlarından daha
geniştir.
Rus Hava Yolları (Aeroflot) dünyanın en büyük ulaştırma
şebekesine sahiptir. Buna rağmen iç seferleri çok düşük olup, ağırlık dış
seferlere verilmiştir.
Deniz yolu ulaşımı ise oldukça iyidir.
İstatistik rakamlarındaki büyüklüklerden Rusya
Federasyonu’nun ulaşım altyapısının geliştiğini gösterse de, mevcut alt ve üst
yapıların eski ve demode oldukları ve coğrafyanın genişliği dikkate alındığında
ulaşım altyapısına önemli yatırımlar yapılması gerekmektedir.
Ülkenin çok geniş bir coğrafya üzerinde olması nedeniyle,
özellikle demiryolu ağları ile ulaşım tüm ülkenin ulaşım imkânları sağlanmış durumdadır.
Havayolu ulaşımı da coğrafyanın gerektirdiği ölçüde
gelişmiş ancak eskimiş terminal binaları ve uçakları ile hizmet üretmeye
çalışılmaktadır.
Karayolu ulaşımında, altyapı yetersizliğinden dolayı, pek
fazla tercih edilmemektedir.
Transavrasya otoyolu projesi tamamlandığında, doğu-batı
karayolu ulaşımı gelişecektir.
Rusya Federasyonu hızla artan petrol üretimin çeşitli
pazarlara ulaşmasını temin etmek amacıyla, kuzey limanlarının kapasitesini
arttırmaya yönelik çalışmalar yapılmaktadır.
Ticaret
Sovyetler Birliği’nin yıkılmasından sonra Rusya
Federasyonu, ayrılan diğer cumhuriyetler ve bütün dünya devletleriyle ticaret
yapmaktadır.
Kürk endüstrisi ülkede bir hayli gelişmiştir. Astragan
(Karakul boyunu derisi) dâhil kürk ihracatı çok önemlidir. Özellikle samur ve
vizon kürkleri çok tutulur.
Rusya’nın ihraç ürünlerinin %98'i sanayi mallarıdır.
Bunların başında petrol ve petro-kimya, makine yapımı ve
metal sanayi ürünleri baş sırayı alır.
İthalatında yine sanayi ürünleri %96'sım tutar. Makine ve
metal işleri ile yapı malzemeleri ithalatı önemlidir.
Yıllık (1990) ihracatı 107 milyar, ithalatı 143 milyar
rubleye yakın gerçekleşmiştir.
İhracatının %30'unu, ithalatının ise %53'ünü eski Sovyet
Ülkeleri dışındaki dünya ülkeleriyle yapmıştır.
Geri kalan ihracatın %70'i, ithalatın %47'si, Eski Sovyetleri
teşkil eden bağımsız ülkeler ile yapmıştır.
İşte bu nedenledir ki, Bağımsız Devletler Topluluğu
ülkeleri, özellikle Orta Asya ve Kafkas ülkeleri Rusya Federasyonu için hayati
bir önem taşımaktadır.
2007 yılı itibariyle, ihracat 365 milyar dolar, ithalat ise
260,4 milyar dolar olmuştur.
Başlıca
ithalat, ihracat ürünleri
İhracat malları; petrol ve petrol ürünleri, Doğal gaz,
kereste ve kereste ürünleri, metaller, kimyasallar ve askeri imalatlardır.
İthalat malları ise; makine ve ekipmanı, tüketim eşyaları,
ilaç, et, şeker, yarı işlenmiş metal ürünleridir.
İhracat
yapılan başlıca ülkeler
İhracat yaptığı ülkeler (2006); Almanya %9,5, Hollanda
%7,5, Türkiye %6, İtalya %5,6, Ukrayna5%, Çin %5, A.B.D %4,8, Beyaz Rusya %4,6,
İsviçre %4’dir. İthalat yaptığı ülkeler ise; Almanya % 16,3, Çin % 12,4, İtalya
%5,5, Ukrayna5.%l, Japonya %4,9, Beyaz Rusya %4’dır.
Türkiye-Rusya
İlişkileri
Türkiye-Rusya arasındaki ticaret hacmi, 2001’de 4,3 milyar
dolar, 2005’de 15,2 milyar dolar, 2006’da 20,7 milyar dolara yükselmiştir.
2006 yılında, 3,2 milyar dolar ihracat, 17,4 milyar dolar
ithalat yapılmıştır.
2007 yılı ilk on bir ay itibariyle, Rusya ile toplam
ticaret hacmimiz 25 milyar doları aşmıştır.
Rusya, toplam ticaret hacmimizde Almanya’nın ardından en
önemli 2. ticaret ortağımız haline gelmiştir.
Rusya açısından ise ülkemiz, en önemli 4. ihraç pazarı
konumuna gelmiştir.
Böylelikle, Rusya ile ticaret hacmimizin 2008’de 25 milyar
dolara çıkarılması hedefine 2007 yılı tamamlanmadan ulaşılmış bulunmaktadır.
Rusya ile ticaretimizdeki artış, büyük oranda bu ülkeden
ham petrol ve ürünleri ile doğalgaz ithalatımızdaki artıştan kaynaklanmaktadır.
Bu itibarla, 2007 yılı ilk on bir ay itibariyle bu ülkeyle
ticaret açığımız 16,6 milyar Dolar’ı bulmuştur.
Rusya ile ticaretimizden kaynaklanan açık, Türkiye’nin
toplam ticaret açığının yaklaşık üçte biridir.
2006 yılı verilerine göre, Rusya’ya ihraç ettiğimiz başlıca
ürünler otomobil, turunçgiller, sentetik iplikler, domates, plastikten tüpler,
örme mensucat, oto yedek parçaları gibi nihai ürünlerdir.
Aynı dönemde, ithal ettiğimiz başlıca ürünler ise doğalgaz,
ham petrol, petrol ürünleri, hurda metal, taşkömürü, demir- çelik, işlenmiş
alüminyum, demir ve kimyasal gübreler gibi enerji ürünleri ile hammaddelerden
oluşmaktadır.
Çok teşekkürler
YanıtlaSilTEŞEKKÜRLER
YanıtlaSilSüper bi açıklama olmuş....
YanıtlaSil