Kaynak:
http://www.turkrus.com/
Rusya neden demokratik bir ülke olamadı?
Gelecekte olabilecek mi?
Novıye İzvestiya gazetesi için konuya dair görüşlerini
yazıya döken ünlü sosyolog Vladislav İnozemtsev'in bu sorulara yanıtı olumsuz.
En azından dün ve bugün için.
Peki, ama neden?
İşte İnozemtsev'e göre Rusya'nın demokrasi yolculuğunun
önündeki beş engel:
1 1. Tarih.
Yüzyıllar boyunca Rusya demek devlet demekti. Devlet ise
bir yönetici figürüne eşitti. İstisnai dönemler hariç yönetici figürün
otoritesi tartışmaya kapalıydı. Çarlar, yöneticiler öldürülse bile yerlerini
yine mutlak otoriteye sahip yenileri ala geldi. Sonuç olarak iktidar Doğu
despotizmlerine uygun biçimde hep bir kişinin şahsında simgeleşti. Çarlık
devrildikten sonra da bu durum değişmedi. Demokrasinin gereği olan
"alternatif" kavramı Rusya'da kendine yer bulamadı.
2. Kişi
kültü.
Ülkede kişiler devletle özdeşleştiği için kişiyi eleştirmek
devleti eleştirmeye, devleti eleştirmek ise vatan hainliğine kolayca
eşitlenebildi. Muhalefetin kolayca dış güçlerle ilişkilendirilebilmesi de
cabası. İnozemtsev'e göre, bu sebepten ötürü Rusya'da bugün bile gerçek bir
muhalefetten söz edilemez.
3. Doğal
kaynaklara dayalı ekonomi.
Batı demokrasilerinden farklı olarak Rusya'nın devlet
hazinesi büyük oranda doğal kaynaklardan elde edilen gelire dayalı. XX. yüzyılın tamamında da istisnai kısa dönemler
hariç hep böyle oldu. Tersi bir ekonomik yapıya sahip batı ülkelerinde
demokrasi devletin toplumsal gelişimi sırtlayan yurttaşlar tarafından dışarıdan
kontrolü şeklinde gelişti.
İnozemtsev büyük çoğunluğunun zenginlik üretmediği, tam
tersine bu zenginliği kullandığı bir nüfusa sahip toplumların demokratik
olamayacağı düşüncesinde.
4. İmparatorluk
zihniyeti.
Yerleştiği coğrafyanın bir sonucu olarak Rusya kendini hep
savunma poziyonunda gördü. Bu da bireyden ziyade, topluluğun çıkarlarını ön
planda tutan bir anlayışın gelişmesine zemin hazırladı. Coğrafya bir yandan da
Rusya'nın çevresindeki küçük devletlere daha büyük düşmanlara karşı tampon
gözüyle bakmaya zorluyor. Bu da Rusya'yı dünyadaki "en büyük
imparatorluk" haline getiriyor. Böyle bir imparatorluk sadece "toprak
kazanabilir". Toprak kaybeden bir iktidara tahammül edilemez.
5. Yolsuzluk.
Tepeden başlayıp aşağıya yayılan yolsuzluk Rusya toplumuna
kendine has bir hiyerarşi kazandırıyor. Bu durum da bu şemaya aykırı hiçbir
kolektif yapı ya da hareket biçimine hayat hakkı tanımıyor.
Sonuç olarak Vladislav İnozemtsev'e göre, bu beş sebepten
ötürü Rus toplumunun demokrasi talebi yok.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder